król
król (język polski)
[edytuj]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (1.1) polit. koronowany władca państwa; zob. też król w Wikipedii
- (1.2) przen. pot. osoba najważniejsza w danej dziedzinie
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (2.1) karc. figura w kartach między damą a asem; zob. też król (karta) w Wikipedii
- (2.2) szach. najważniejsza figura w szachach; zob. też król (szachy) w Wikipedii
- (2.3) królik, zwłaszcza samiec
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik król królowie dopełniacz króla królów celownik królowi królom biernik króla królów narzędnik królem królami miejscownik królu królach wołacz królu królowie - (2.1-3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik król króle dopełniacz króla króli celownik królowi królom biernik króla króle narzędnik królem królami miejscownik królu królach wołacz królu króle
- przykłady:
- (1.1) Król umarł, niech żyje król!
- (1.2) W wieku pięćdziesięciu lat został królem bawełny.
- (2.1) Dopiero po chwili uświadomiłem sobie, że na stole leżało pięć króli.
- (2.2) W kolejnym posunięciu, król uciekł przed szachem.
- (2.3) Mamy w klatkach króla i trzy królice.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) koronacja / koronować króla • król Polski / Francji /… • Trzej Królowie
- (2.1) król trefl (treflowy) / karo (karowy) / kier (kierowy) / pik (pikowy)
- (2.2) biały / czarny król • zasłonić / zaszachować króla • ruszyć / poruszyć / zbić / pobić królem • dać szacha / mata królowi
- synonimy:
- antonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- (1.1) królestwo
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. królestwo n, królewicz m, królewna ż, królewszczyzna ż, królewskość ż, królewiątko n, króliczek m, Królewiak m, królewiak m, królowanie n
- czas. królować ndk., zakrólować dk.
- przym. królewski, królewiacki, królowy
- przysł. królewsko, po królewsku
- związki frazeologiczne:
- gdy Trzej Królowie ciepłem darzą, gospodarze o wiośnie gwarzą • i króla robaki zjedzą • jak za króla Sasa: jedz, pij i popuszczaj pasa • król strzelców • król życia • tam, gdzie król piechotą chodzi • umarł król, niech żyje król • za króla Ćwieczka • za króla Olbrachta wyginęła szlachta
- uwagi:
- tłumaczenia:
- abenaki: (1.1) kinjames
- afar: (1.1) amoyta
- afrykanerski: (1.1) koning; (2.2) koning
- akadyjski: (1.1) 𒂷𒆪 m
- albański: (1.1) mbret; (2.2) mbret
- amharski: (1.1) ንጉስ, ንጉሥ
- angielski: (1.1) king; (1.2) king; (2.1) king; (2.2) king
- arabski: (1.1) ملك m (malik)
- baskijski: (1.1) errege
- białoruski: (1.1) кароль m; (1.2) кароль m; (2.1) кароль m; (2.2) кароль m; (2.3) трус m
- bułgarski: (1.1) крал m; (1.2) цар m; (2.1) поп m; (2.2) цар m
- chiński standardowy: (1.1) 王 (wáng), 国王 (guówáng); (2.1) 王 (wáng), 国王 (guówáng); (2.2) 王 (wáng), 国王 (guówáng)
- chorwacki: (1.1) kralj m; (1.2) kralj m; (2.1) kralj m; (2.2) kralj m
- czeski: (1.1) král m
- dolnołużycki: (1.1) kral m
- duński: (1.1) konge w; (1.2) konge w; (2.1) konge w; (2.2) konge w
- esperanto: (1.1) reĝo; (1.2) reĝo; (2.1) reĝo; (2.2) reĝo
- estoński: (1.1) kuningas; (1.2) kuningas; (2.1) kuningas; (2.2) kuningas
- fenicki: (1.1) 𐤌𐤋𐤊
- fiński: (1.1) kuningas; (2.1) kuningas; (2.2) kuningas
- francuski: (1.1) roi m
- grenlandzki: (1.1) kunngi
- gruziński: (1.1) მეფე (mepe)
- hebrajski: (1.1) מלך m (melech)
- hiszpański: (1.1) rey m
- interlingua: (1.1) rege
- islandzki: (1.1) konungur m, drottinn m
- japoński: (1.1) 国王 (こくおう, kokuō), 王様 (おうさま, ōsama); (2.1) キング (kingu); (2.2) キング (kingu)
- jidysz: (1.1) מלך m (mejlech), קיניג m (kinig)
- kataloński: (1.1) rei m
- litewski: (1.1) karalius m
- łaciński: (1.1) rex m
- macedoński: (1.1) крал m; (1.2) крал m; (2.1) крал m; (2.2) крал m
- maltański: (1.1) re m
- nahuatl: (1.1) tlahtoanime
- niderlandzki: (1.1) koning m
- niemiecki: (1.1) König m
- norweski (bokmål): (1.1) konge m; (1.2) konge m; (2.1) konge m; (2.2) konge m
- nowogrecki: (1.1) βασιλιάς m; (1.2) βασιλιάς m; (2.1) ρήγας m; (2.2) βασιλιάς m
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
, 
- rosyjski: (1.1) король m; (1.2) король m; (2.1) король m; (2.2) король m
- rumuński: (1.1) rege m
- sanskryt: (1.1) नृप
- slovio: (1.1) kralic (кралиц)
- staroegipski: (1.1)
(nsw) - staroperski: (1.1) 𐎧𐏁𐎠𐎹𐎰𐎡𐎹
- suahili: (1.1) mfalme
- szwedzki: (1.1) kung w, konung w; (2.1) kung w; (2.2) kung w
- tok pisin: (1.1) king
- turecki: (1.1) kral
- tuvalu: (2.1) kīgi
- tybetański: (1.1) རྒྱལ་པོ
- ukraiński: (1.1) король m; (2.1) король m; (2.2) король m
- węgierski: (1.1) király; (1.2) császár; (2.2) király
- wilamowski: (1.1) kynǵ m, kyng m
- włoski: (1.1) re m
- wolof: (1.1) buur
- źródła: