wieś
wieś (język polski)
[edytuj]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) jednostka osadnicza nieposiadająca praw miejskich lub statusu miasta; zob. też wieś w Wikipedii
- (1.2) tereny pozamiejskie
- (1.3) pot. prostackie zachowanie
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik wieś wsie / przest. wsi[1] dopełniacz wsi wsi celownik wsi wsiom biernik wieś wsie / przest. wsi[1] narzędnik wsią wsiami miejscownik wsi wsiach wołacz wsi wsie / przest. wsi[1]
- przykłady:
- (1.1) Niektóre wsie w Polsce są większe od miast.
- (1.1) W rezultacie zabudowa wsi zmieniała się ze zwartej na kolonijną i rozproszoną[2].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) we wsi (+ często nazwa danej wsi) być / mieszkać / znajdować się • nazwa wsi • do wsi (+ często nazwa danej wsi) jechać / pojechać / przyjechać
- (1.1) mieszkać / być na wsi • jechać / pojechać na wieś
- (1.3) robić wieś
- synonimy:
- (1.1) przest. sioło; pot. wioska; pot. lekcew. wioszczyna; pot. pogard. wiocha; gw. (Górny Śląsk) dziedzina
- (1.2) reg. (Poznań) land
- (1.3) wiocha
- antonimy:
- (1.1) miasto, metropolia
- hiperonimy:
- (1.1) miejscowość
- hiponimy:
- (1.1) chutor, kolokacja, lokacja, łańcuchówka, przysiółek, rzędówka, stanica, ulicówka, zaścianek[3]
- holonimy:
- meronimy:
- (1.1) przysiółek
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. wiejskość ż, wieśniactwo n, wieśniak mos, wieśniaczka ż, wsiowy mos, wsiok mos, wsioch mos
- przym. wiejski, wsiowy, wieśniaczy
- przysł. wiejsko
- związki frazeologiczne:
- (1.1) kupiłby wieś, tylko pieniądze gdzieś
- etymologia:
- (1.1) scs. vьsь < praindoeur. *u̯eiḱ-[4]
- uwagi:
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) dorp
- albański: (1.1) fshat m
- aleucki: (1.1) tanadgusiq, tanadgusi-x̂
- angielski: (1.1) village, country; (1.2) countryside
- arabski: (1.1) قرية (qarya) ż, ريف m (rīf)
- arapaho: (1.1) hiiteen
- arumuński: (1.1) hoarã
- baskijski: (1.1) herri
- białoruski: (1.1) вёска ż, сяло n
- bułgarski: (1.1) село n
- chorwacki: (1.1) selo n
- czeski: (1.1) vesnice ż, ves ż; (1.2) venkov m
- dolnołużycki: (1.1) wjas ż
- duński: (1.1) landsby w; (1.2) land n
- esperanto: (1.1) vilaĝo, kamparo
- estoński: (1.1) küla
- fiński: (1.1) kylä
- francuski: (1.1) village m; (1.2) campagne ż
- franko-prowansalski: (1.1) velâjo m; (1.2) campagne ż
- górnołużycki: (1.1) wjes ż
- gudźarati: (1.1) ગામ n (gāma)
- hausa: (1.1) ƙauye
- hebrajski: (1.1) כפר m
- hiri motu: (1.1) hanua
- hiszpański: (1.1) pueblo m; (1.2) campo m
- interlingua: (1.1) campania, village
- islandzki: (1.1) þorp n; (1.2) sveit ż
- jaćwieski: (1.1) aucima
- japoński: (1.1) 村 (むら, mura); (1.2) 田舎 (いなか, inaka)
- jidysz: (1.1) דאָרף n (dorf)
- kataloński: (1.1) poble m
- litewski: (1.1) kaimas m
- łaciński: (1.1) rus n, pagus m
- łotewski: (1.1) ciems m
- niderlandzki: (1.1) dorp n
- niemiecki: (1.1) Dorf n; (1.2) Land n
- norweski (bokmål): (1.1) rure
- nowogrecki: (1.1) χωριό n; (1.2) ύπαιθρος ż, εξοχή ż
- perski: (1.1) روستا (rustā)
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1-2)
- połabski: (1.1) vas ż
- rosyjski: (1.1) деревня ż, село n; (1.2) деревня ż, село n
- rumuński: (1.1) țară ż, sat n
- serbski: (1.1) село, selo
- słowacki: (1.1) dedina ż; (1.2) vidiek m
- starogrecki: (1.1) κώμη ż
- szwedzki: (1.1) by w; (1.2) land n
- tetum: (1.1) aldeia, suku
- tuvalu: (1.1) fakai, fakakai
- ukraiński: (1.1) село́ n; (1.3) село́ n
- węgierski: (1.1) falu
- wilamowski: (1.1) duyf n, diüf n, diöf n
- włoski: (1.1) campagna ż; (1.2) campagna ż
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 1,2
Hasło „wieś” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Wikipedia; hasło: Użranki; data edycji: 17 kwietnia 2016.
- ↑
Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 34.