Tradicionalna izrada violina
|
Tradicionalna izrada violina u Cremoni | |
|---|---|
 Nematerijalna svjetska baština
| |
| |
 Italija
| |
| Regija: | Evropa i Sjeverna Amerika |
| Godina upisa: | 2012. |
| ID: | 00165 |
| Ugroženost: | - |
| Poveznica: | UNESCO |
Tradicionalna izrada violina u Cremoni (talijanski: Liuteria tradizionale cremonese) je vještina i znanje koje je 2012. uvršteno na UNESCO-v popis nematerijalne svjetske baštine u Evropi.[1][2]
Tradicijska izrada gudačkih instrumenta poput violina, viola, violončela i kontrabasa ima dugu historiju u Cremoni.[2] Gudački instrumenti mogu se proizvesti različitim metodama, ali se oni koji su razvijeni u Cremoni smatraju najboljim na svijetu. Umjeće izrade violina rođeno je u 16. vijeku upravo u Cremoni s Andreom Amatijem. Tradiciju su nastavili članovi njegove porodice, sinovi Antonio i Girolamo, te unuk Nicolò. Tokom 17. vijeka slavan je postao Andrea Guarneri i njegova bottega, a najslavniji od svih postao je Antonio Stradivari koji je radio u 18. vijeku.[2]
Kremonski majstor uspije proizvesti samo tri do šest gudačkih instrumenta godišnje, jer se na centralni drveni kalup mora ručno ugraditi više od 70 drvenih dijelova, prema različitim akustičnim pravilima za svaki pojedinačno. Svaki se dio izrađuje od posebnog, pažljivo odabranog i odležanog drva i ne koriste se nikakvi industrijski materijali ili poluproizvodi, pa ni boje i lakovi. Tako nastaju unikatni instrumenti i ne postoje dvije iste violine.[1] Brojne karakteristike violine koje izgledaju čisto dekorativne su vrlo funkcionalne u odnosu na čvrstoću instrumenta i akustiku.[2] Budući graditelji, zanatlije i primijenjeni umjetnici, školuju se po lokalnim radionicama, ali i nakon školovanja nastoje usavršiti i proširiti svoje znanje.[1]
U Cremoni je znanje ručne izrade gudačkih instrumenta preneseno iz 16. vijeka direktnim odnosom učitelj-učenik, vrlo često od oca na sina, a usavršavano je praksom.[2] Taj zanat pored tehničke vještine zahtijeva i visoku dozu kreativnosti, jer dobar majstor mora znati prilagoditi generalna pravila i vlastito znanje na svaki instrument.[1] Kremonski graditelji violina svojevremeno su svoje male tajne ljubomorno čuvali i odavali jedino vlastitoj djeci, danas znaju da im jedino dijeljenje znanja može pomoći da njihova djelatnost prosperira i u budućnosti.
Danas postoji 141 specijaliziranih radionica na svijetu, a samo u Italiji 93 (od tog čak 71 u Cremoni) i 48 u svim ostalim zemljama (od tog 25 van Evrope).[2] Vrhunskoj kvaliteti kremonskih majstora ide na ruku i to što u Cremoni ima puno specijaliziranih dućana koji prodaju alate i sve ostale potrepštine. Pored toga grad ima i školu za graditelje i muzej s historijskim alatima.[2] Majstorstvo se postiže proučavanjem antičkih i modernih instrumenata te razmjenom informacija i metoda s drugim graditeljima violina. Dobar graditelj violina mora osluškivati i ono što mu kritički govore korisnici njegovih instrumenata, muzičari i u dijalogu sa njima pronaći nova bolja rješenja.[2]
Izrada gudačkih instrumenta tokom vijekova duboko je obilježila profil grada i postala dio njegova identiteta, tako da je violina danas simbol uz koji se vezuje ime Cremone.[2] Zbog tog je grad Cremona u martu 2011. podnio zahtjev da se ta tradicija uvrsti na UNESCO-v popis nematerijalne svjetske baštine u Evropi.[2] Tradiciju izrade violina u samom gradu promoviraju dva udruženja graditelja violina, Consorzio Liutai Antonio Stradivari i Associazione Liutaria Italiana. Izrada violina je zaštitni znak Cremone, oko tog se u tom gradu vrti gotovo sve, od ekonomije, kulture do turizma.[1]
- Liutai (Arhiv Cremonskih graditelja violina) (it)
- Cremona Liutaria Patrimonio dell'Unesco (na portalu Musei Comune Cremona) (it)
