Guernsey
Guernsey Bailiwick of Guernsey Guernsey Kraliyet Muhafızlığı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bayrak
| |||||||||
Millî marş "God Save the Queen" (official) "Sarnia Cherie" (official for occasions when distinguishing anthem required) | |||||||||
 | |||||||||
| Başkent ve | Saint Peter Port (Saint Pierre Port) | ||||||||
| Resmî dil(ler) | Fransızca (baskın) Fransızca (yasama) | ||||||||
| Tanınan bölgesel dil(ler) | Guernésiais, Sercquiais (Auregnais is now extinct)[1] | ||||||||
| Etnik gruplar | predominantly north European | ||||||||
| Hükûmet | Britanya Eyaleti | ||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
• Su (%) | 0 | ||||||||
| Nüfus | |||||||||
• Temmuz 2007 tahminî | 65.573 (197..) | ||||||||
| GSYİH (SAGP) | 2003 tahminî | ||||||||
• Toplam | 2,59 milyar $ (176.) | ||||||||
• Kişi başına | 40.000 $ (9..) | ||||||||
| İGE (2008) | 0.975 çok yüksek · 9. | ||||||||
| Para birimi | Sterlin (GBP) | ||||||||
| Zaman dilimi | GMT | ||||||||
• Yaz (YSU) | UTC+1 | ||||||||
| Trafik akışı | sol | ||||||||
| Telefon kodu | 44-1481 | ||||||||
| İnternet alan adı | .gg | ||||||||
Guernsey, resmi adı Bailiwick of Guernsey (Guernsey Kraliyet Muhafızlığı) (İngilizce telaffuz: [ˈɡɜrnzi] GURN-zee; Fransızca: Bailliage de Guernesey, Fransızca telaffuz: [bajaʒ də ɡɛʁnəzɛ]) Manş Denizi'nde Birleşik Krallık'a bağlı ada. Manş Adaları'ndan biridir, Normandiya'ya yakındır. Birleşik Krallık monarkının malı sayılmakla birlikte (kraliyete bağlılık, İngilizce: crown dependency) içişlerinde bağımsızdır. AB'ye üye değildir.
- Yüzölçümü: 78 km²
- Başkenti: St. Peter Port
- Para Birimi: Guernsey Poundu
- Dili: İngilizce ve Fransızca (Normanca)
- Nüfusu: 64.587 kişi (2002 tahmini)
- Ortalama Ömür: 79,9 yıl (2002 tahmini)
- Kişi Başına Düşen Millî Gelir: 66.000 $ (2011 tahmini)
Muhafızlık hem Guernsey'in on ilçesini hem de Herm, Jethou, Burhou, Lihou adalarıyla onların adacıklarını, "Guernsey Kraliyet Muhafızlığı" da iki yakın kraliyete bağlı adaları, Alderney'le Sark'ın (Brecqhou ada dahil) bazı hususlarına hükmetmektedir.
Savunması Birleşik Krallık'ın sorumluluğunda olmasına rağmen Guernsey Kraliyet Muhafızlığı Birleşik Krallık'a bağlı değildir. Birleşik Krallık ve İrlanda ile pasaportsuz seyahat alanındadır ama AB'ye üye değildir.
Guernsey Muhafızlığı (ile Jersey Muhafızlığı) Manş Adaları'nı oluşturuyor.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Guernsey ile Jersey'in isimleri Nors Dili köklüdür. İkinci parçası (-ey) Norscada "ada" demek.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]M.Ö. 6000 yıllarına kadar yükselen deniz seviyeleri Guernsey'i Avrupa'dan bölmüştür. Bu dönemde Cilalı Taş Devrisel çiftçiler sahillerde yaşayıp dolmenler ve menhirleri kurmuştur. Guernsey adasında üç önemli menhir heykeli vardır.[2]
Bretanya'ya giderken Briton'lar Manş Adaları - Sarnia veya Lisia (Guernsey) ve Angia (Jersey) dahil işgal ettiler. Sarnia hala Guernsey'in geleneksel adıdır. Gwent Krallığından gelen Aziz Sampson Hristiyanlık Guernsey'e getirdiği inanılıyor.[3]
M.S. 933 yılında adalar Bretanya'dan Normandiya Düklüğü tarafından alınmıştır. Manş Adaları Orta Çağ Normandiya Düklüğünün son kalıntılarıdır. Adalarında III. Charles'ın geleneksel unvanı Normandiya Düküdür.[4]
Orta Çağ döneminde adaya sık sık Avrupalı korsanlar ile askerlerin saldırısı olmuştur. Özellikle Yüz Yıl Savaşında Capetlilerden tarafından bir süreliğine işgale uğramıştır. 1372 yılında Owain Lawgoch altında Aragonlu paralı askerler ile adayı Fransız Kralı için işgal etmiştir. Lawgoch'un esmer paralı askerleri sonra deniz ötesinden şiddetli işgalcı periler olarak Guernsey mite gelmiştir.[5]
16. yüzyılın ortasında Normandiya'dan Kalvenciler (Protestan çeşidi) gelmeye başladı. Üç yerli Protestan kadınlar Katolik çoğunluğundan yakılarak öldürülmüştür.[6]
İngiliz İç Savaşı süresinde Guernsey Parlamento'yu destekledi, ama Jersey Kral'ı destekledi. Bu tercih bayağı dinle ilgiliymiş çünkü Guernsey'de daha çok Protestanlar vardı, ama Kral da birkaç Berberi Korsanları'ndan alınmış Guernsey'li denizcileri yardım etmemişti. Cornet Kalesi ama Kral'ı destekledi.
18. yüzyılın başında Guernsey'den Kuzey Amerika'ya göçmenliği başlıyordu.[7] 19. yüzyılda ada küresel denizcilik endüstri ve taş endüstriden çok zenginleşmiş. Bir ünlü Guernsey'li, William Le Lacheur, Avrupa'yla Kosta Rica kahve ticaretini kurulmuştur.[8]
I. Dünya Savaşı'nda 3.000 kadar adalı Birleşik Krallık için Fransa ve Belçika'da askerlik yapmıştır.[9]
II. Dünya Savaşı'nda Guernsey Alman ordusu tarafından işgal edilmiştir. İşgalden önce Guernseyli çocukların çoğu akrabalar veya yabancılarla yaşamak için Britanya'ya gönderilmiştir. Bazısı aileleriyle hiç birleşmemiştir.[10]
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Victor Hugo, Les Misérables dahil, en önemli eserlerini Guernsey'de sürgündeyken yazmıştır. Evi St. Peter Port, Hauteville House, Paris şehri tarafından idare edilen bir müzeye dönüştürülmüştür.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ The Language of Auregny, Le Maistre, Jersey/Alderney 1982
- ^ Evendon, J (11 Şubat 2001). "Le Dehus – Burial Chamber (Dolmen)". The Megalithic Portal. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012.
- ^ Marr, J., The History of Guernsey – the Bailiwick's story, Guernsey Press (2001)
- ^ "Channel Islands". The Royal Household Royal.gov.uk. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011.
- ^ de Garis, Marie (1986). Folklore of Guernsey. OCLC 19840362.
- ^ Darryl Mark Ogier, Reformation And Society In Guernsey, Boydell Press, 1997 23 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (P.62)
- ^ Guernsey's emigrant children 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC – Legacies.
- ^ Sharp, Eric (1976). "A very distinguished Guernseyman – Capt William le Lacheur, his ships and his impact on the early development, both economic and spiritual of Costa Rica". Transactions of La Société Guernesiaise. XX (1). Guernsey. ss. 127ff.
- ^ Parks, Edwin (1992). Diex Aix: God Help Us – The Guernseymen who marched away 1914–1918. Guernsey: States of Guernsey. ISBN 1871560853.
- ^ "Evacuees from Guernsey recall life in Scotland". BBC News. 12 Kasım 2010. 13 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2010.
| Ülkeler |  | |
|---|---|---|
| Taç Toprakları | ||
| Denizaşırı topraklar | ||
1 Egemen Üs Bölgesi. 2 Antarktika Antlaşması'na bağlı olarak egemenliği tartışmalı. | ||
Trafik Akışının Sol Olduğu Ülkeler | ||
|---|---|---|
| Avrupa |  | |
| Amerika | ||
| Asya | ||
| Afrika | ||
| Okyanusya | ||
Bağımlı ülkeler italik yazılmıştır. 1Tamamı Asya'da olmasına rağmen kültürel özellikleri Avrupa'ya benzediğinden Avrupa Birliği'ne üyedir. 2Avrupa Birliği'ne üye. 3Sınırlı tanınmış olan devlet. | ||
| Otorite kontrolü |
|
|---|
