Manila Muharebesi (1945)
| Manila Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Filipinler Seferi, II. Dünya Savaşı Pasifik Cephesi | |||||||
 Yıkılan surlarla çevrili Intramuros şehri, Mayıs 1945 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
 Marcos V. Agustin |
 Sanji Iwabuchi† | ||||||
| Güçler | |||||||
|
35.000 ABD askeri |
12.500 denizci ve denizci | ||||||
| Kayıplar | |||||||
|
1.010 ölü | 16.665 | ||||||
|
sivil | |||||||
Manila Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasındaki 1944-45 Filipin harekatının büyük bir savaşıdır. Filipinler'in başkenti Manila'da Japon birliklerine karşı hem ABD hem de Filipinler güçleri tarafından savaşıldı. En az 100.000 sivilin ölümü ve şehrin tamamen yerle bir edilmesiyle sonuçlanan bir ay süren savaş, Amerikan kuvvetlerinin Pasifik bölgesinde yaptığı en zorlu şehir çatışmalarına sahne oldu. Savaş sırasında Japon kuvvetleri, Filipinli sivillere karşı toplu katliam gerçekleştirirken, Amerikan ateş gücü de birçok insanı öldürdü. Japon ve Amerikan topçularının direnişi, Manila'nın şehrin kuruluşundan bu yana uzanan mimari ve kültürel mirasının çoğunu da yok etti. Savaş, şimdiye kadar yapılmış en yoğun ve en kötü şehir savaşlarından biri olarak kabul edilmekte olup Amerikan kuvvetleri tarafından şimdiye kadar yapılan en büyük şehir savaşıdır.[1][2][3]
Manila, Berlin ve Varşova'nın yanı sıra tüm savaş boyunca en çok harap olmuş başkentlerden biri oldu. Savaş, Filipinler'deki neredeyse üç yıllık Japon askeri işgaline (1942–1945) son verdi. Şehrin ele geçirilmesi, General Douglas MacArthur'un yeniden fetih harekâtındaki zaferinin anahtarı olarak işaretlendi. Bu, bugüne kadar Manila'da yapılan en son savaştır.
Manila Savaşı, Amerikan kuvvetlerinin tüm Pasifik Savaşı boyunca yaptığı ilk ve en şiddetli şehir çatışmasıydı. İkinci Dünya Savaşı'nın son aylarındaki çok az çatışma, Manila'daki katliamların ve vahşetin yarattığı yıkımı ve vahşeti aşmıştı.[4] Manila'nın ticaret bölgesinde yalnızca iki bina hasar görmedi ve bu ikisinin su tesisatı yağmalandı.[5]
Ermita'daki eski ABD Büyükelçiliği binasının girişinde bugün hala çelik bir bayrak direği duruyor, duvarlarla çevrili şehir için verilen yoğun, sert mücadelenin bir kanıtı olan çok sayıda kurşun ve şarapnel isabetiyle delik deşik olmuş durumda.
Filipinliler, bugün ulusal bir trajedi olarak anılan Manila'nın katliamı ve yıkımı sonucunda yeri doldurulamaz bir kültürel ve tarihi hazineyi kaybetti. Şehrin kuruluşundan bu yana sayısız hükûmet binası, üniversite ve kolej, manastır, manastır ve kilise ve bunlara eşlik eden hazineler harap oldu. Bir zamanlar "Doğu'nun İncisi" olarak lanse edilen ve Asya ile Avrupa kültürlerinin buluşmasının yaşayan bir anıtı olarak ünlenen Manila neredeyse yok oldu.[6][7]
Savaş sırasında hasar gören binaların çoğu, kurtuluştan sonra Manila'nın yeniden inşasının bir parçası olarak yıkıldı ve İspanyol ve erken Amerika döneminden kalma Avrupa tarzı mimarinin yerini modern Amerikan tarzı mimari aldı. Sadece birkaç eski bina sağlam kaldı.[8][9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Intrec Inc (1974). "Weapons Effects in Cities. Volume 1". Technical Report. 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2024 – DTIC vasıtasıyla.
- ^ Breaching Walls in Urban Warfare (Master's tez). United States Army Command and General Staff College. 1975. 23 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2024.
- ^ The Smart City: Achieving Positions of Relative Advantage During Urban Large-Scale Combat Operations (Master's tez). United States Army Command and General Staff College. 2019. Erişim tarihi: 4 Mart 2024.
- ^ Connaughton, R., Pimlott, J., and Anderson, D., 1995, The Battle for Manila, London: Bloomsbury Publishing, 0891415785
- ^ "War Scars". Time. 16 Nisan 1945. 13 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2016.
- ^ Capili, Maria Angelica A. (2008). Bantayog: Discovering Manila through its Monuments (İngilizce). Foreign Service Institute. s. 18. ISBN 978-971-552-075-1. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022.
- ^ Mancini, J.M. (3 Nisan 2018). Art and War in the Pacific World: Making, Breaking, and Taking from Anson's Voyage to the Philippine-American War. Univ. of California Press. s. 7. ISBN 9780520294516.
- ^ Doeppers, Daniel F. (11 Nisan 2016). Feeding Manila in Peace and War, 1850–1945. University of Wisconsin Pres. ss. 333-335. ISBN 9780299305109.
- ^ Felton, Mark (15 Kasım 2007). "16; The Rape of Manila". Slaughter at Sea: The Story of Japan's Naval War Crimes (İngilizce). Casemate Publishers. ISBN 978-1-84468-858-6. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022.
