Tıbbi esrar

1917'de New York'ta bir eczacı tarafından dağıtılan "Cannabis Americana" reklamı

Tıbbi esrar, kenevir bitkisinin (Cannabis sativa) tıbbi amaçlar için kullanılmasıdır. Esrar, tetrahidrokanabinol (THC) ve kannabidiol (CBD) gibi çeşitli kannabinoid bileşikleri içerir. Bu bileşikler, beyindeki kannabinoid reseptörlerine bağlanarak çeşitli fizyolojik ve psikolojik etkileri ortaya çıkarabilir.

Tarihçe

Cannabis indica sıvı ekstraktı, Amerikan Eczacılar Sendikası, 1937 öncesi

Esrar, binlerce yıldır tıbbi amaçlar için kullanılmaktadır. Eski Mısırlılar, ağrı ve iltihabı tedavi etmek için esrar kullanmışlardı. Çinliler ise esrarı mide bulantısı, kusma ve nöbet gibi semptomları tedavi etmek için kullanmışlardır.

Modern tıpta esrar kullanımı, 19. yüzyılın sonlarında yeniden canlanmıştır. Bu dönemde esrar, ağrı, bulantı, kusma ve anksiyete gibi semptomları tedavi etmek için kullanılmıştır. Ancak, 20. yüzyılın başlarında esrar, yasa dışı bir uyuşturucu olarak sınıflandırılmıştır.

1990'lı yıllardan itibaren esrar kullanımının tıbbi faydaları konusundaki araştırmalar yeniden başlamıştır. Bu araştırmalar sonucunda, esrarın çeşitli tıbbi durumların tedavisinde etkili olabileceği bulunmuştur.

Tıbbi Kullanım Alanları

Tıbbi esrar, şu tıbbi durumların tedavisinde kullanılmaktadır:

• Kronik ağrı
• Kemoeterapiye bağlı bulantı ve kusma
• Multipl skleroz
• Epilepsi
• Glokom
• İştah kaybı
• Ağrılı kas spazmları
• Anksiyete
• Depresyon
• Uykusuzluk

Etki Mekanizması

Esrar, beyindeki kannabinoid reseptörlerine bağlanarak çeşitli etkileri ortaya çıkarır. Bu reseptörler, ağrı, iltihap, iştah, ruh hali ve hafıza gibi çeşitli süreçleri düzenlemektedir. Kannabinoid reseptörleri, G protein-bağlı reseptörler (GPCR'ler) olarak adlandırılan bir reseptör ailesine aittir. GPCR'ler, hücre zarına gömülü olan proteinlerdir ve sinyal moleküllerini tanır ve hücre içine iletir.

Esrarın tıbbi etkilerinin, bu reseptörleri uyararak ortaya çıktığı düşünülmektedir. Örneğin, esrar ağrıyı azaltarak, bulantı ve kusmayı önleyerek, kas spazmlarını hafifleterek ve iştahı artırarak etki eder.

Yan Etkileri

Esrarın yaygın yan etkileri şunlardır

• Baş dönmesi
• Ağız kuruluğu
• Bulantı
• Uyuşukluk
• Öfori
• Kuşku
• Konsantrasyon güçlüğü
• Hafıza sorunları

Esrarın daha ciddi yan etkileri şunlardır

• Düşünme bozuklukları
• Psikoz
• Depresyon
• Kronik kullanıma bağlı bağımlılık

Güvenlik ve Etkinlik

Esrarın güvenliği ve etkinliği konusundaki araştırmalar devam etmektedir. Ancak, yapılan araştırmalar sonucunda, esrarın çeşitli tıbbi durumlarda etkili olabileceği bulunmuştur.

Esrarın güvenli ve etkin bir şekilde kullanılması için, hastanın bireysel ihtiyaçlarına göre uygun bir doz ve uygulama şeklinin belirlenmesi önemlidir.

Yasal Durum

Ana madde: Esrarın Yasallığı

Esrar, dünya genelinde farklı yasalara tabidir. Bazı ülkelerde, tıbbi esrar kullanımı yasaldır. Diğer ülkelerde ise, esrar kullanımı tamamen yasaktır.

Türkiye'de, tıbbi esrar kullanımı 2017 yılından itibaren yasallaşmıştır. Kırmızı reçete ile doktor tarafından yazılması durumunda kullanımı yasal sayılmaktadır. Ancak, tıbbi esrarın reçete edilmesi ve kullanılması ile ilgili düzenlemeler henüz tam olarak tamamlanmamıştır. Esrar, çeşitli tıbbi durumların tedavisinde etkili olabileceğini gösteren bilimsel kanıtlar bulunmaktadır. Ancak, esrarın güvenliği ve etkinliği konusundaki araştırmalar devam etmektedir.

Ayrıca Bakınız

• Farmakoloji
• İlaç Tedavisi
• Cannabis
• Uyuşturucu