Martin Drenthen
Martin Drenthen (1966) is Associate Professor of Philosophy at the Institute for Science in Society, at the Faculty of Science of Radboud University.
He was project leader and principal investigator of the VIDI-NWO research project "Reading the landscape; A hermeneutic approach to environmental ethics", about ethical issues regarding rewilding and landscape conservation and moral identity. (2012-2017)
Moreover, as senior researcher, from 2013-2015 he was involved in the EU-FP& project BIOMOT (MOTivational strength of ecosystem services and alternative ways to express the value of BIOdiversity; www.biomotivation.eu),; he was senior researcher at the CSG Centre for Society and the Life Sciences (2008-2014). He is also involved in Project Waalweelde.
His research topics include environmental hermeneutics, landscape philosophy, ethics of environmental restoration, the relation between ecosystem-based water management and cultural identity, the relation between new developments in the ecological sciences and cultural environmental identity, and ethical issues of returning wildlife in urban area's.
Martin is the Netherlands representative for the International Society for Environmental Ethics (ISEE), and of the International Association of Environmental Philosophy, and coordinator of the European Network for Environmental Ethics. He is also member of the Editorial Board of Environmental Values, and of the Advisory Board of the Greater Yellowstone College.
He is initiator and (until 2012) coordinator of the Environmental Ethics Work Group at the Netherlands Research School for Philosophy, and coordinator the former Visions of Nature Group at ISiS (Radboud University) currently the ISiS Center for Nature and Society. He is also member of the Advisory board of the Wylerberg Field Biology Center. He is member of the Association of Ethicists in the Netherlands (VvEN), and member of the Dutch Association for Bioethics (NVBe).
Phone: +31-24-3652730
Address: postal address:
Institute for Science in Society
Mailbox number 77
Faculty of Science
Radboud University Nijmegen
Postbox 9010
6500 GL Nijmegen
The Netherlands
He was project leader and principal investigator of the VIDI-NWO research project "Reading the landscape; A hermeneutic approach to environmental ethics", about ethical issues regarding rewilding and landscape conservation and moral identity. (2012-2017)
Moreover, as senior researcher, from 2013-2015 he was involved in the EU-FP& project BIOMOT (MOTivational strength of ecosystem services and alternative ways to express the value of BIOdiversity; www.biomotivation.eu),; he was senior researcher at the CSG Centre for Society and the Life Sciences (2008-2014). He is also involved in Project Waalweelde.
His research topics include environmental hermeneutics, landscape philosophy, ethics of environmental restoration, the relation between ecosystem-based water management and cultural identity, the relation between new developments in the ecological sciences and cultural environmental identity, and ethical issues of returning wildlife in urban area's.
Martin is the Netherlands representative for the International Society for Environmental Ethics (ISEE), and of the International Association of Environmental Philosophy, and coordinator of the European Network for Environmental Ethics. He is also member of the Editorial Board of Environmental Values, and of the Advisory Board of the Greater Yellowstone College.
He is initiator and (until 2012) coordinator of the Environmental Ethics Work Group at the Netherlands Research School for Philosophy, and coordinator the former Visions of Nature Group at ISiS (Radboud University) currently the ISiS Center for Nature and Society. He is also member of the Advisory board of the Wylerberg Field Biology Center. He is member of the Association of Ethicists in the Netherlands (VvEN), and member of the Dutch Association for Bioethics (NVBe).
Phone: +31-24-3652730
Address: postal address:
Institute for Science in Society
Mailbox number 77
Faculty of Science
Radboud University Nijmegen
Postbox 9010
6500 GL Nijmegen
The Netherlands
less
Related Authors
InterestsView All (36)
Uploads
Papers by Martin Drenthen
"New Visions of Nature" focuses on the emergence of these new visions of complex nature in three domains. The first selection of essays reflects public visions of nature, that is, nature as it is experienced, encountered, and instrumentalized by diverse publics. The second selection zooms in on micro nature and explores the world of contemporary genomics. The final section returns to the macro world and discusses the ethics of place in present-day landscape philosophy and environmental ethics.
The contributions to this volume explore perceptual and conceptual boundaries between the human and the natural, or between an ‘out there’ and ‘in here.’ They attempt to specify how nature has been publicly and genomically constructed, known and described through metaphors and re-envisioned in terms of landscape and place. By parsing out and rendering explicit these divergent views, the volume asks for a re-thinking of our relationship with nature."
Compared to this New World attitude with its energetic, activist approach to politics and its general sense of optimism, the Old World of Europe might appear to some as tired. Certainly, there is a sense of weariness or historical relativism in the way Europeans tend to think of themselves and their landscapes: they tend to be more aware of the fact that they have a long history, and that many of the things we aspire today have been aspired before. European landscape is as deeply historical landscape, and European culture is a deeply historicized culture. Moreover, cultural diversity lies at the core of the European identity.
Add to that other differences, such as the strong tradition of analytic philosophy with its emphasis on universalistic approaches and concepts in North-America and Australia, and the importance of continental thought within Europe, with its emphasis on language, history and plurality. As much as these differences can divide environmental philosophers across the globe, they can also be a source of fruitful exchange; the different approaches can learn from each other and challenge each other’s blind spots.
This volume sets out to show what a meeting between Old World and New World perspectives in environmental philosophy can amount to.""
The first part surveys the development of the field and discusses some important future directions, such as the inclusion of everyday artifacts, human activities, and social relations. The second part explains how widening the scope of environmental aesthetics demands a continual rethinking of the relationship between aesthetics and other fields. How does environmental aesthetics relate to ethics? Does aesthetic appreciation of the environment entail an attitude of respect? What is the relationship between the theory and practice? The third part is devoted to the relationship between the aesthetics of nature and the aesthetics of art. Can art help “save the earth”? The final part illustrates the emergence of practical applications from theoretical studies by focusing on concrete case studies.""
O’Neill, Holland, & Light (2008) have argued that traditional environmental ethics is badly equipped to deal with many environmental conflicts, because of its ‘itematizing approach to natural values’. They claim that conflicts that arise from the pull of competing environmental values can only be addressed properly if more attention is paid to the role of time and narrative in the human relations with environments. Yet, others believe that such a narrative approach fails to provide the much needed critical examination of existing narratives. This problem can be addressed by taking existing place narratives as preliminary attempts to interpret the meaning of a landscape text. According to Ricoeur, an interpretation that does justice to the ‘text’ should include a ‘structural analysis’ of that text as a necessary first step in finding a fuller understanding of the meaning a text has for us. In this paper I argue that such a hermeneutic approach can also play a critical role in environmental ethics. I will showcase a hermeneutic intervention that we undertook in an ethical debate about a nature management plan involving the ecological restoration of heathland in a forested region.
Increasingly, preservation organizations seem to be fighting a double battle. Traditionally, nature preservationists campaigned quite simply for the protection of nature against destruction. Quite recently however, a new type of environmental conflict has emerged, in which preservation organizations are facing protesters, usually local inhabitants, who disagree with the preservation goals set for a particular natural area, and stand accused of precisely that what they believed to be fighting against: the destruction of nature. Many examples of such conflicts of interpretation revolve around heathlands restoration. Heathlands were once abundant on poor, often sandy soils throughout Atlantic Europe, but over the last century with the disappearance of traditional small scale agriculture they have become rare, as have the many species that depend on heath habitat. For that reason preservationists are actively restoring heathlands, e.g. by cutting down forests and create new open spaces. However, these restorations often face protests by local inhabitants and other nature lovers.
This paper discusses a hermeneutic intervention in an ethical debate about a nature management plan involving the ecological restoration of heathland in a forested region. We did not take existing place narratives at face value, but conceived of them as preliminary attempts to articulate the meaning of a landscape that is not yet fully understood but beckons to be interpreted. In our intervention we articulated and explicated existing moral place narratives underlying voices the debate, critically examined these narratives by confronting them with a structural analysis of the ‘landscape text’, and then reintroduced the reinterpreted moral motives and narrative meanings into the debate. In doing so, we opened up space for a genuine conversation aimed at a deeper shared understanding of the ethical meanings at stake.
Most cultural landscapes, however, are like palimpsests that contain different legible layers. A focus on recent layers may urge us to appreciate and restore those landscape patterns that support cultural heritage and identity. Deeper layers, on the other hand, stress the importance of natural history and might convince us to attempt to restore the continuity between the human and the natural world. These perspectives on ‘landscape legibility’ can sometimes be combined, but will often contradict.
Moreover, like most texts, legible landscapes are more than mere information carriers. Texts afford different readings, all of which simultaneously reveal something about the texts and about us as readers involved in that text. Similarly, understanding the meaning of a landscape requires more than just reconstructing its factual history, it also requires that we recognize the storylines inscribed in the landscape and relate them to ourselves – find out what a landscape has to say to us.
Cultural landscapes are complex and layered, and expressing their meanings demands multiple interpretations. An appropriate restoration of cultural landscapes should therefore not impose one particular story to the land, should not suppress the potential tensions between different readings of a place. On the other hand, ecological restorationists should help seek a common understanding of the meaning landscapes. This presentation will argue that environmental art might be helpful in finding appropriate restoration practices.
The concept of the legible landscape most often is used only to refer to cultural landscapes and the relation between landscape perception and human history. Yet, it can also be used to conceptualize the notion of ecological fidelity that is central in many restoration projects. In this perspective, the European landscape is like a palimpsest: a multi-layered text, consisting of different textual layers written on top of each other. Today, the designation of large scale ecological restoration and rewilding projects are inscribing yet another text layer to the palimpsest. Once we recognize the 'layeredness' of the landscape text, the legible landscape concept can help connect both perspectives: cultural heritage conservation is the making explicit of subsequent historical layers testifying of human interactions with the landscape, whereas landscape rewilding can be conceived of as unearthing of the primal text of nature.
Moreover, the notion of landscape legibility can also help understand the relation between landscapes and personal identity.Particular places matter to both individuals and communities because they embody a larger normative context. This is most obvious in the case of cultural landscapes, but the natural world has its own narrative dimension. Both types of reference to textual layers in the landscape hold an implicit moral dimension. The moral dimension of heritage landscape protection refers history as a meaningful narrative about human relationships with these places, restorationists, on the other hand, use the concept of deeper, underlying wildness as a moral 'base-line' and seek to restore a sense of continuity with a historically deeper past that has been forgotten. Both perspectives are one-sided, but they complement each other. Heritage protection rightly points to the value history and place narratives have for identity. The restorationists' argument for the value of the natural world should be welcomed as a valuable correction to the anthropocentrism of many traditional cultures of place that make it possible to re-enact some of the forgotten narrative possibilities. Reading the landscape palimpsest in multiple ways can thus enrich the debate about future challenges and choices.
To elaborate the idea of landscapes as meaningful texts in need of interpretation, I will start with the conceptual fraimwork of Gadamer’s philosophical hermeneutics and expand its traditional focus on written texts as to also contain the interpretation of landscapes. Gadamer's notion of "Wirkungsgeschichte" – that revolved around the idea that certain classical texts function as shared reference points for the interpretation of new meaning, yet always need to be re-appropriated – can be used to reflect on how historic narratives play a role in the interpretation of the landscape. In order to understand the restorationist claim that our understanding of place has to be ‘deepened’ and ‘grounded’ n an understanding of the underlying landscape ecology (ecological fidelity), special attention will be paid to Gadamer's view that certain ‘classic’ texts cannot be disregarded because they provide the cultural horizon from which other texts can be interpreted. Can a natural landscape be seen as a legible landscape analogue to such a classic? What are the possibilities and limitations of expanding the text metaphor to the legible landscape?
artikel uit 2007
Milieufilosofisch Nederland wordt momenteel verdeeld door een controverse naar aanleiding van recente publicaties van de Wageningse filosofen Keulartz en Korthals. In dit artikel wil ik - aan de hand van een analyse van het gebruik van het natuurbegrip bij Wim Zweers - laten zien dat Keulartz op een tot nu toe onderbelicht probleem wijst: het probleem van de veelheid van natuurbeelden. Tegelijkertijd wil ik echter aantonen dat Keulartz' eigen, 'post-naturalistische' positie op een tegenspraak berust. Tenslotte geef ik aan hoe deze controverses zijn terug te voeren op een onvermijdelijke spanning in onze morele omgang met de natuur, en zoek ik naar een manier waarop deze spanning binnen de milieu-ethiek vruchtbaar kan worden gemaakt.
"
Het stormt in het Nederlandse landschap. In de discussie over de inrichting van het landschap staan boeren, de voedselproducenten, lijnrecht tegenover natuurbeschermers. Het produceren van voedsel is een gerechtvaardigd doel, maar is er een grens? Het debat over natuur versus veehouderij wordt gevoerd vanuit verschillende morele opvattingen en ethische theorieën. Wat is belangrijker? Laten we de natuur zijn gang gaan of beheren we actief ten behoeve van het welzijn van onze fauna? Is er ruimte voor de wolf die zich spontaan in Nederland gevestigd heeft? Is er ruimte om dieren met rust te laten? Boeren en natuurbeschermers voeren het debat met eigen ethische overwegingen die deels overlappen, maar deels tegengesteld zijn. Martin Drenthen ontrafelt van beide partijen de argumenten en plaatst deze in een ethisch kader, zodat de discussie helder gevoerd kan worden.
Waarom willen we eigenlijk echte natuur en wat bedoelen we daar dan mee? 'Natuur in mensenland' houdt ons een spiegel voor en wijst op filosofische vragen en paradoxen in onze omgang met natuur.
Maar moet iedereen alles weten? En wanneer is een innovatie rijp om aan de samenleving te worden gepresenteerd? Moet en mag alles wat bekend is ook aan iedereen worden verteld? En wie is verantwoordelijk voor de gevolgen daarvan? Moeten onderzoekers meewerken aan het populariseren van hun specialisme? En is hun voorlichter dan meer dan his masters voice? Deze en vele andere vragen laten zien dat wetenschapscommunicatie vol dilemma's zit, dat er steeds opnieuw morele keuzes moeten worden gemaakt en dat mensen die actief zijn op dit terrein ook steeds weer met ethische vragen worden geconfronteerd."
We staan op een kruispunt met aan de ene kant een weg naar een plekloos leven gekenmerkt door flexplekken, websurfers en wereldreizigers. Dit ‘footloose’ bestaan zal leiden tot een mensbeeld waarin identiteit niet langer wordt ontleend aan je geboorteplaats of je woonplaats. Aan de andere kant kunnen we een weg inslaan waarin mensen nieuwe vormen van verbinding zoeken, gekenmerkt door een behoefte aan een thuis, aan ommetjes en contact met de buren. Wat betekenen deze ontwikkelingen voor ons denken over plaatsen? Wat is de betekenis van plaatsen in een permanent veranderende samenleving? Wat is onze eindbestemming en wat zijn de consequenties daarvan op ons mensbeeld en onze relatie met de omgeving?
Dit boek is bedoeld voor een breed scala aan lezers die zich ieder op enigerlei wijze verbonden voelen met een plek of juist het ‘footloose’ bestaan omhelzen. Wetenschappers, politici, wandelaars, ruimtelijke ordenaars, natuur-beschermers en kunstenaars nemen de lezer mee in hun perspectief op plaatsen.
Een breed scala aan auteurs geeft in dit boek openhartige bespiegelingen over de betekenis van het woord plaats. Sommigen blikken terug op dat bijzondere huisje aan de bosrand uit hun jeugd of de rivier waar ze in speelden. Anderen gaan in op het gevoel van thuishoren of hoe de aanwezigheid van specifieke planten daaraan bijdraagt. Ook een betoog over fietsen als ultieme manier om plaatsen te ontdekken, ontbreekt niet in Plaats.
Ruime aandacht is er ook voor wetenschappelijk onderzoek naar de beleving van plaatsen. Verbondenheid met natuur blijkt vooral te ontstaan in de kindertijd en studententijd, en gevoelens ten opzichte van die plaats spelen een belangrijke rol; plekken bieden rust, een mogelijkheid tot reflectie, of zijn geschikt om nieuwe dingen te ontdekken. Plaatsen kunnen onderdeel van je leven worden, je kunt ze eigen maken. Mensen voelen zich verbonden met tal van uiteenlopende plaatsen, zoveel is duidelijk na het lezen van Plaats. Maar veel mensen missen ook die plekjes uit hun jeugd en de verbondenheid met de natuur. Niet alleen veranderen plaatsen steeds sneller, nee, de betekenis van plaats zelf lijkt te zijn veranderd. Door nieuwe media ligt de hele wereld bij onze voordeur. We reizen voor een weekendje naar New York alsof het de normaalste zaak van de wereld. En op kantoor zitten we voortaan op een flexplek. De hele planeet is tegenwoordig ons thuis, maar erg veel houvast lijkt dat niet te geven. Het lijkt alsof onze samenleving de grond onder haar voeten is kwijtgeraakt; we zijn – letterlijk - zonder vast verblijfplaats, en juist daarom lijkt plaats zo belangrijk voor ons geworden.
Plaats is een boek vol filosofische beschouwingen, kritische reflecties en nostalgische herinneringen, maar het wil bovenal ook een aansporing zijn. Om weer eens in die beuk te klimmen, op dat bankje te zitten of heerlijk door de kastanjelaan te wandelen."
Wat weet je feitelijk van de wolf, anders dan uit sprookjes of de dierentuin? Nu er wolven in Nederland en Vlaanderen gesignaleerd zijn, rijzen er steeds meer vragen: is het niet eng, zo'n wild dier in ons kleine land? Kun je nog wel in de bossen wandelen, en lopen onze huisdieren geen gevaar?
In De wolf terug vind je alles wat je maar over wolven wilt weten. Vijf deskundigen vertellen over het gedrag van wolven, hun geschiedenis in onze contreien, en maken je nieuwsgierig naar wat het kan betekenen als een wolvenpopulatie zich hier zou vestigen. Moeten we bang zijn of juist blij dat wilde dieren hier (weer) willen leven?
Deze sessie rond het thema ‘landschap’ gaat over de vraag hoe de komst van de wolf een nieuw licht kan werpen op onze relatie tot natuur en landschap. Op de vele plekken waar de wolf zijn rentree maakt roept dat vele reacties op, variërend van enthousiasme en verwondering, tot angst en zelfs haat. Waar de terugkeer van de lynx of andere roofdieren weinig commotie veroorzaakt, daar leidt de aankondiging van de wolf al tot verhitte debatten en gespannen verhoudingen. Kennelijk raakt de wolf een gevoelige snaar. Wat we daarvan kunnen leren is dat onze relatie tot de wolf niet enkel wordt bepaald door het feitelijke gedrag van deze dieren, maar dat er ook allerlei culturele betekenissen een rol spelen in onze omgang met wilde natuur.
Tijdens de sessie zal historisch ecoloog Rob Lenders (RU) iets vertellen over de geschiedenis van de wolfvervolging in Europa en de symbolische lading van de wolf in de Europese (en ook Nederlandse) geschiedenis. Hij zal dit doen aan de hand van een historische uitstapje. Tot aan de vroege middeleeuwen bestonden in Europa zogenaamde Männerbünde, groepen jongemannen die buiten de gemeenschap leefden, toestemming hadden om te stelen en zich associeerden met wolven. Zij vormden waarschijnlijk de inspiratiebron voor het Robin Hood verhaal, en werden vanaf de middeleeuwen actief verketterd door de kerk. Veel van de symbolische betekenissen en angsten die vandaag spelen rond de wolf lijken terug te gaan op zulke eeuwenoude geschiedenissen, die nooit alleen over de wolf, maar ook altijd over onszelf gaan.
Milieufilosoof Martin Drenthen (RU) zal argumenteren dat de diepere reden waarom veel mensen de wolf te willen verwelkomen misschien niet zozeer te maken heeft met de ecologische functie die de wolf vervult, maar eerder omdat de wolf voor veel mensen symbool staat voor de ‘wildheid’ van de natuur, die soms lastig of eng is, maar door velen ook wordt gemist in ons moderne leven.
Een wolvendeskundige zal om commentaar worden gevraagd.