MEM u ZÎN MESNEVİSİNDE AHLAKİ DEĞERLER ÜZERİNE BİR İNCELEME A Review on Moral Values in Mem u Zin Masnavi Nilay KINAY CİVELEK Öz İnsanların düşüncelerini, duygularını aktarmak için bir araç olarak kabul edilen edebiyat, toplum tarafından kabul görmüş ve halkın değerlerini de yansıttığı ögeleri bünyesinde barındırmıştır. Bu alanda ürün verilen dönemlerin içinde XVII. yüzyıl Osmanlı edebiyatı yazılı ürünleri ile oldukça velûd bir dönemdir. Mesneviler bu yüzyılda sıklıkla karşımıza çıkan nazım şeklidir. Mesnevilerde konu sınırlamasının olmama özelliği şairlerin mesneviyi tercih etme sebeplerinden biridir. XVII. yüzyıl Osmanlı geleneği şairlerinden olan Ahmed-i Hânî şark coğrafyasında yetişen büyük şeyh ve âlimlerden biridir. Ahmed-i Hânî klasik edebiyat geleneği içinde eserler vermiştir. Bu eserlerinden biri de Kürtçe olarak yazdığı ilahi aşk konulu Mem u Zîn mesnevisidir. Eser, şairin sanatsal kaygılarının yanında estetik beğenileri de taşımaktadır. Evrensel olan değerleri bünyesinde barındırdığı için ahlaki öğretiler bu mesnevide çokça yer almaktadır. Ahmed-i Hânî de eserlerini kaleme alırken bu öğretileri göz önünde tutmuştur. Mem u Zîn'de insanın sahip olması ve sakınması gereken düşünce ve davranışlar edepli bir şekilde anlatılmıştır. Şair eserinde ahlaki ilkeleri toplumda anlatıp öğretmeyi gaye edinmiş, ideal toplumu resmetmiş ve bu vesile ile iyilik, doğruluk, sabır, hoşgörü, cömertlik, adalet, sevgi gibi kavramları müşahhas bir dil ile okuyucuya aktarmıştır. Ahmed-i Hânî sanatının yetisini kullanarak, ahlaki değere sahip olanların yaptıklarının karşılığını alacaklarını söylemektedir. Bu çalışmada, Ahmed-i Hânî ve Mem u Zîn hakkında daha önce yapılan çalışmalar ile tekrara düşmemek için şair, eser tanıtımı detaylı incelenmemiş, çalışmanın asıl konusunu oluşturan, mesnevideki ahlaki değer öğretileri ve kullanım şekilleri verilmiştir.

Human is a moral being whether we accept the existence of innate elements or not. This quality manifests itself in all fields from family to professional ethics, from social life to education. The moral mentality is not only related to individual’s happiness but also to becoming practical the personal qualities efficiently. That’s why, it should be borne in mind that the ethical aplications in education have a special importance. Because, the quality of aplications implemented here will be in parallel with, primarily the person himself, the quality and the funtionality of the state and society. If the aplications in the name of ethics, in the process of education considered to the bases of all the kinds of development are individual centered and rational, the materail and spiritüal progsess are provided for society and individual himself. But, if these applications are the opposite direction of the previous one, a holistic decline or a decadence may pave the way for.

2008

Özet Bu çalışmanın temel amacı işletme eğitiminin karar verme sürecinde ahlaki değerlendirme ortalamaları ve eğilimleri üzerindeki etkisini irdelemektir. Ahlaki eğilimler iş ahlakı alanını en fazla temsil eden deontoloji, adalet ve faydacılık yaklaşımları çerçevesinde incelenmiştir. İşletme eğitiminin etkisini incelemek üzere İşletme, Uluslararası İlişkiler ve İstatistik Bölümleri 1. ve 4. sınıf öğrencilerinden oluşan örneklemler kullanılmıştır. Ahlaki değerlendirme ortalamalarını ve eğilimlerini belirlemek amacıyla 7 ayrı senaryonun ...

Palet Yayınları, 2023

Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research), 2003

Kur'an, evrendeki varlıkların çoğundan insanın üstün olduğunu ve ona birçok nimet ve imkânın verildiğini belirtir. Bu nimet ve imkânlardan dolayı, insanın başta Allah'a sonra da bütün varlıklara karşı sorumlu olduğunu bildirir. Bu sorumluluğa ilişkin olarak da davranışlarımızı genel olarak ikiye ayırır: a) İyi ve güzel ameller. b) İyi olmayan, kötü ameller. Mü'minler de inkârcılar da, bu davranışlarının karşılığını kısmen dünyada, tamamen ise ahirette alacaklardır. Mü'minler, kötü amellerinden dolayı ya bağışlanacak ya da ceza görecekler. İyi amellerine karşılık ise, cennet nimetleri ve güzellikleri verilecektir. İnkârcılara gelince, onlar kötü amellerinin dengiyle cezalanacak, iyi amellerine karşılık ise, bir mükâfat elde etmeyeceklerdir.

Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2019

İnsanları birbirine bağlayan, toplumun devamını sağlayan değerler kültürel ve toplumsal olarak bir arada yaşama imkânı sunan unsurların başında gelir. Değerler, kişilerin ve toplumların davranış biçimlerini ve yaşayışlarını etkiler. Eğitimin amacı bireye sadece bilgi aktarmak değil belirlenmiş öğretim programlarının dışında bazı alışkanlık, değer ve tutumları da kazandırmaktır. Ülkemizde uygulanan eğitim sisteminde, ders kitapları temel ders malzemesi konumundadır. Ders kitaplarındaki metinlerde, kültürel ve toplumsal değerlerin yabancı kaynaklardan değil, yerli kaynaklardan temin edilmesi öğrencilerin değerleri kazanma sürecini olumlu yönde etkileyecektir. Bu açıdan bakıldığında Türk diline ait eserlerin önemi bir kat daha artmaktadır. Bu eserlerden biri, dinî ve tasavvufi nitelik

Bu eser n tüm yayın hakları, Atatürk Ün vers tes Rektörlüğüne a tt r. Yayıncının yazılı zn olmadan kısmen veya tamamen basılamaz, çoğaltılamaz ve elektron k ortama taşınamaz. Kaynak göster lerek alıntı yapılab l r.

Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2016

İslâm dininin amacı gerek bireysel gerekse toplumsal düzeyde güzel ahlâkı oluşturmaktır. Hukukî ve ahlâkî yönleri ilahî olan fıkıh ilmi/İslâm hukuku, ahlâkî değerleri ve ahlâk anlayışını tebliğ noktasında ahlâk-hukuk arasında bir bağ kurarak insanın hayata bakış açısını ve amaçlarını belirleyen ahlâkî değerlerin, öğrenilmesi ve eğitim yoluyla bireylere kazandırılmasını amaçlar.Bu bağlamda, çocuk ve gençlerimize daha yaşanabilir bir dünya bırakmak, onların kişilik ve karakterlerinin eğitilmesi için ahlâkî değerlerin öğretilmesi, gelecek kuşaklara aktarılması, korunması ve hayata geçirilmesinde etkili unsurlar olan aile, okul, çevre ve kitle iletişim araçları/medyanın rolü çok önemlidir.Fıkhî yönden ahlâkî değerlerin kazandırılmasına yönelik olarak davranışlar, derunî bir iman ve özellikle ahirete iman ile bağlantılı hale getirilmesi gerekir. Ancak bu şekilde, davranışlara bir anlam yüklenerek bireylere, yaptıkları işlerin hem insanlara hem de Allah'a karşı sorumluluk bilinciyle yapılması şuurunun yanı sıra hayatın her safhasında ilkeli, azimli, sağlam karakterli, tutarlı, sebatkâr, her durum ve şart altında değişmeyecek bir irade gösterebilme şuuru kazanılması sağlanacaktır.