This paper intends to be part of the polyphonic and fruitful debate that has been going on lately about “literary Sachlikis”, focusing on two key aspects of his poetics, satire and parody, in the light of the latest theoretical figures on the so-called “poetics of subversion”. Priority is given to parody, which is however considered in conjunction with satire, since the coexistence and co-operation of these two mechanisms is a common conclusion of scholars, especially with regard to older literary production.
Thus, as an introduction to the main part, the motives and the function of the satire of the Cretan poet are re-examined, and emphasis is placed on its intertextual and entertaining dimension. The examination then proceeds to the various aspects, characteristics and function of parody, where certain poems of his first writing period are presented in the microscope. These prove to be complete literary parodies serving the external satire, confirming the rule that parody loves the major literary forms (in this case heroic/epic poetry and erotic/chivalric romances). The satirical Sachlikis, having a deep knowledge of contemporaneous western and late Byzantine and early Modern Greek literature, goes beyond the literary tradition while incorporating it and is the first (known) writer of modern Greek parody.

Στο παρόν έγγραφο εντοπίζονται και αναπτύσσονται τα αισθητικά, φιλοσοφικά και ιδεολογικά στοιχεία, τα οποία συγκροτούν την αξία του ποιητικού / θεατρικού έργου «Ερωφίλη» του Γ. Χορτάτση.
Επιπλέον, γίνεται αναφορά στα στοιχεία εκείνα που, κατά τη γνώμη της γράφουσας, στηρίζουν την επικαιρότητα του έργου τόσο ως κειμένου όσο και ως παράστασης.


Σημείωση:
Η σχετική εργασία συντελέστηκε στο πλαίσιο των εργασιών της διδακτικής ενότητας ΕΛΠ 44 [Νεοελληνικό Θέατρο (1600 - 1940) – Κινηματογράφος] του προγράμματος Σπουδών Ελληνικός Πολιτισμός.

Επιχειρείται η παρουσίαση του συνόλου των ερμηνευτικών σχολίων και των πηγών για τον Απόκοπο, με βάση την υπάρχουσα εκτενή βιβλιογραφία.
Η εισαγωγή εστιάζει στο συγγραφέα και στη χρονολόγηση του έργου -καθώς ο ποιητής είναι γενικά άγνωστος- στις έντυπες γνωστές ή άγνωστες εκδόσεις και τα δύο σωζόμενα χειρόγραφα και προσπαθεί να αποτιμήσει τη διεθνή ερευνητική προσπάθεια για τη μελέτη του Απόκοπου. Το κύριο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνει ανά ενότητες/επεισόδια τα εισαγωγικά σχόλια, τις πηγές-απηχήσεις και την κατά ομάδα στίχων ερμηνευτική των ερευνητών, ώστε ο αναγνώστης να έρθει ευκολότερα σε επαφή με τις ερμηνευτικές προσεγγίσεις για τα προβληματικά χωρία και τις αινιγματικές φράσεις του κειμένου.

12ος -17ος αι.) ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Ε Π Ι Μ Ε Λ Ε Ι Α ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΣ Πρακτικά του 7ου Διεθνούς Συνεδρίου NEOGR CA MEDII VI A ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ 7ΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ NEOGRAECA MEDII AEVI ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΗΜΩΔΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (12ος-17ος αι.) Επιμέλεια Στέφανος Κακλαμάνης -Αλέξης Καλοκαιρινός ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2017 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Προλογικό Σημείωμα xiii ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ Χαρτογραφώντας τὴ δημώδη βυζαντινὴ καὶ πρώιμη νεοελληνικὴ λογοτεχνία (12ος-17ος αι.) 1 BERNARD FLUSIN Ita loquuntur novi Graeci: Johann Jacob Reiske et l'édition du De cerimoniis 13 ΜΑΡΙΝΑ ΔΕΤΟΡΑΚΗ Το Λειμωνάριον του Ιωάννη Μόσχου και η θέση του στα Neograeca Medii AEvi 25 ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΒΙΑΪΝΕΝ Ἀναζητώντας πρώιμες μορφὲς τοῦ γραπτοῦ δημώδους λόγου: Κάποια στατιστικὰ στοιχεῖα γιὰ τὴν ἔκφραση τοῦ μελλοντικοῦ χρόνου στὴν πρώιμη βυζαντινὴ ἁγιολογικὴ ἀσκητικὴ λογοτεχνία 35 CRISTINA ROGNONI Note per uno studio linguistico dei documenti d᾽archivio medievali italo-greci 49 ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΙΟΡΙΔΗΣ Δώρα και προίκα στον Διγενή Ε και στο Cantar de mio Cid 61 ΗΛΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ Από την προφορική ή κειμενική αφήγηση στη μνημειακή απεικόνιση: Τρία βυζαντινά παραδείγματα του όψιμου Μεσαίωνα 71 HANS EIDENEIER Ποιος σατιρίζεται στις «σάτιρες» της ελληνικής δημώδους γραμματείας; 85 viii ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΗΜΩΔΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (12ΟΣ-17ΟΣ ΑΙ.) ELIZABETH JEFFREYS A date and context for the War of Troy 93 RENATA LAVAGNINI La lingua greca medievale e l᾽opera di Costantino Ermoniaco 107 ΜΑΙΡΗ ΜΑΡΓΑΡΩΝΗ -ΑΡΓΥΡΩ ΜΟΥΝΤΑΚΗ Καλλίμαχος και Χρυσορρόη: Η προβληματική σχετικά με τις παραμυθιακές καταβολές της μυθιστορίας και οι περαιτέρω πρακτικές 117 GÜNTHER S. HENRICH Ποια ή ποιος συνέγραψε την Κακοπαντρεμένη; 131 CATERINA CARPINATO Stampe veneziane in greco volgare nella prima metà del Cinquecento e questione della lingua 147 CRISTIANO LUCIANI Προκαταρκτική έρευνα για μια νέα έκδοση των Ανδραγαθημάτων του Μερκουρίου Μπούα 169 OLESIA FEDINA Η μετρική ταυτότητα της κυπριακής ανώνυμης συλλογής του 16ου αιώνα (Ρίμες Αγάπης) 183 ΜΑΝΟΛΗΣ Σ. ΠΑΤΕΔΑΚΗΣ Μαρτυρίες από τη μη λόγια γλωσσική παράδοση της Κρήτης σε επιγραφές τοιχογραφημένων ναών (13ος-16ος αι.) 195 ARNOLD VAN GEMERT -ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΜΑΤΗΣ Η συνοπτική και κριτική έκδοση των ποιημάτων του Στέφανου Σαχλίκη -Παρατηρήσεις στον τρόπο εργασίας του ποιητή 217 ΤΙΝΑ ΛΕΝΤΑΡΗ Η πόλη των αισθήσεων στα ποιήματα του Στέφανου Σαχλίκη 229 ΣΩΤΗΡΙΑ ΣΤΑΥΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Φτώχεια και κοινωνική συνείδηση στην πρώιμη δημώδη ποίηση 241 MARIA CARACAUSI La Ριμάδα κόρης και νέου e i Contrasti italiani 251 FRANCESCA PAOLA VUTURO Appunti per una edizione dell᾽opera di Nilos-Nathanail Bertos 263 ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΣΧΑΛΗΣ Ο αποκλεισμός της ελληνόγλωσσης λογοτεχνίας από τις Ακαδημίες της Κρήτης και ο σιωπηλός διάλογος των δημιουργών 277

This collection of eighteen essays explores the meanings and depictions of beauty and the abject in art (from Renaissance portraiture to the canvasses of Salvador Dali); photography and the representation of the body; film (from the horror genre and gay/lesbian sexuality to socio-political problems); literature (from classical lyric and pastoral drama to the contemporary verbal arts); cultural studies (from the femme fatale and James Bond to vampires and monsters); architecture; and linguistics. These essays not only examine the theme from a varie-ty of media and critical perspectives, they also scrutinize and challenge traditional notions of beau-ty and the abject.

12ος -17ος αι.) ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Ε Π Ι Μ Ε Λ Ε Ι Α ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΣ Πρακτικά του 7ου Διεθνούς Συνεδρίου NEOGR CA MEDII VI A ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ 7ΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ NEOGRAECA MEDII AEVI ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΗΜΩΔΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (12ος-17ος αι.) Επιμέλεια Στέφανος Κακλαμάνης -Αλέξης Καλοκαιρινός ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2017 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Προλογικό Σημείωμα xiii ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ Χαρτογραφώντας τὴ δημώδη βυζαντινὴ καὶ πρώιμη νεοελληνικὴ λογοτεχνία (12ος-17ος αι.) 1 BERNARD FLUSIN Ita loquuntur novi Graeci: Johann Jacob Reiske et l'édition du De cerimoniis 13 ΜΑΡΙΝΑ ΔΕΤΟΡΑΚΗ Το Λειμωνάριον του Ιωάννη Μόσχου και η θέση του στα Neograeca Medii AEvi 25 ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΒΙΑΪΝΕΝ Ἀναζητώντας πρώιμες μορφὲς τοῦ γραπτοῦ δημώδους λόγου: Κάποια στατιστικὰ στοιχεῖα γιὰ τὴν ἔκφραση τοῦ μελλοντικοῦ χρόνου στὴν πρώιμη βυζαντινὴ ἁγιολογικὴ ἀσκητικὴ λογοτεχνία 35 CRISTINA ROGNONI Note per uno studio linguistico dei documenti d᾽archivio medievali italo-greci 49 ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΙΟΡΙΔΗΣ Δώρα και προίκα στον Διγενή Ε και στο Cantar de mio Cid 61 ΗΛΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ Από την προφορική ή κειμενική αφήγηση στη μνημειακή απεικόνιση: Τρία βυζαντινά παραδείγματα του όψιμου Μεσαίωνα 71 HANS EIDENEIER Ποιος σατιρίζεται στις «σάτιρες» της ελληνικής δημώδους γραμματείας; 85 viii ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΗΜΩΔΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (12ΟΣ-17ΟΣ ΑΙ.) ELIZABETH JEFFREYS A date and context for the War of Troy 93 RENATA LAVAGNINI La lingua greca medievale e l᾽opera di Costantino Ermoniaco 107 ΜΑΙΡΗ ΜΑΡΓΑΡΩΝΗ -ΑΡΓΥΡΩ ΜΟΥΝΤΑΚΗ Καλλίμαχος και Χρυσορρόη: Η προβληματική σχετικά με τις παραμυθιακές καταβολές της μυθιστορίας και οι περαιτέρω πρακτικές 117 GÜNTHER S. HENRICH Ποια ή ποιος συνέγραψε την Κακοπαντρεμένη; 131 CATERINA CARPINATO Stampe veneziane in greco volgare nella prima metà del Cinquecento e questione della lingua 147 CRISTIANO LUCIANI Προκαταρκτική έρευνα για μια νέα έκδοση των Ανδραγαθημάτων του Μερκουρίου Μπούα 169 OLESIA FEDINA Η μετρική ταυτότητα της κυπριακής ανώνυμης συλλογής του 16ου αιώνα (Ρίμες Αγάπης) 183 ΜΑΝΟΛΗΣ Σ. ΠΑΤΕΔΑΚΗΣ Μαρτυρίες από τη μη λόγια γλωσσική παράδοση της Κρήτης σε επιγραφές τοιχογραφημένων ναών (13ος-16ος αι.) 195 ARNOLD VAN GEMERT -ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΜΑΤΗΣ Η συνοπτική και κριτική έκδοση των ποιημάτων του Στέφανου Σαχλίκη -Παρατηρήσεις στον τρόπο εργασίας του ποιητή 217 ΤΙΝΑ ΛΕΝΤΑΡΗ Η πόλη των αισθήσεων στα ποιήματα του Στέφανου Σαχλίκη 229 ΣΩΤΗΡΙΑ ΣΤΑΥΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Φτώχεια και κοινωνική συνείδηση στην πρώιμη δημώδη ποίηση 241 MARIA CARACAUSI La Ριμάδα κόρης και νέου e i Contrasti italiani 251 FRANCESCA PAOLA VUTURO Appunti per una edizione dell᾽opera di Nilos-Nathanail Bertos 263 ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΣΧΑΛΗΣ Ο αποκλεισμός της ελληνόγλωσσης λογοτεχνίας από τις Ακαδημίες της Κρήτης και ο σιωπηλός διάλογος των δημιουργών 277

12ος -17ος αι.) ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Ε Π Ι Μ Ε Λ Ε Ι Α ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΣ Πρακτικά του 7ου Διεθνούς Συνεδρίου NEOGR CA MEDII VI A ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ 7ΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ NEOGRAECA MEDII AEVI ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΗΜΩΔΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (12ος-17ος αι.) Επιμέλεια Στέφανος Κακλαμάνης -Αλέξης Καλοκαιρινός ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2017 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Προλογικό Σημείωμα xiii ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ Χαρτογραφώντας τὴ δημώδη βυζαντινὴ καὶ πρώιμη νεοελληνικὴ λογοτεχνία (12ος-17ος αι.) 1 BERNARD FLUSIN Ita loquuntur novi Graeci: Johann Jacob Reiske et l'édition du De cerimoniis 13 ΜΑΡΙΝΑ ΔΕΤΟΡΑΚΗ Το Λειμωνάριον του Ιωάννη Μόσχου και η θέση του στα Neograeca Medii AEvi 25 ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΒΙΑΪΝΕΝ Ἀναζητώντας πρώιμες μορφὲς τοῦ γραπτοῦ δημώδους λόγου: Κάποια στατιστικὰ στοιχεῖα γιὰ τὴν ἔκφραση τοῦ μελλοντικοῦ χρόνου στὴν πρώιμη βυζαντινὴ ἁγιολογικὴ ἀσκητικὴ λογοτεχνία 35 CRISTINA ROGNONI Note per uno studio linguistico dei documenti d᾽archivio medievali italo-greci 49 ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΙΟΡΙΔΗΣ Δώρα και προίκα στον Διγενή Ε και στο Cantar de mio Cid 61 ΗΛΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ Από την προφορική ή κειμενική αφήγηση στη μνημειακή απεικόνιση: Τρία βυζαντινά παραδείγματα του όψιμου Μεσαίωνα 71 HANS EIDENEIER Ποιος σατιρίζεται στις «σάτιρες» της ελληνικής δημώδους γραμματείας; 85 viii ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΗΜΩΔΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (12ΟΣ-17ΟΣ ΑΙ.) ELIZABETH JEFFREYS A date and context for the War of Troy 93 RENATA LAVAGNINI La lingua greca medievale e l᾽opera di Costantino Ermoniaco 107 ΜΑΙΡΗ ΜΑΡΓΑΡΩΝΗ -ΑΡΓΥΡΩ ΜΟΥΝΤΑΚΗ Καλλίμαχος και Χρυσορρόη: Η προβληματική σχετικά με τις παραμυθιακές καταβολές της μυθιστορίας και οι περαιτέρω πρακτικές 117 GÜNTHER S. HENRICH Ποια ή ποιος συνέγραψε την Κακοπαντρεμένη; 131 CATERINA CARPINATO Stampe veneziane in greco volgare nella prima metà del Cinquecento e questione della lingua 147 CRISTIANO LUCIANI Προκαταρκτική έρευνα για μια νέα έκδοση των Ανδραγαθημάτων του Μερκουρίου Μπούα 169 OLESIA FEDINA Η μετρική ταυτότητα της κυπριακής ανώνυμης συλλογής του 16ου αιώνα (Ρίμες Αγάπης) 183 ΜΑΝΟΛΗΣ Σ. ΠΑΤΕΔΑΚΗΣ Μαρτυρίες από τη μη λόγια γλωσσική παράδοση της Κρήτης σε επιγραφές τοιχογραφημένων ναών (13ος-16ος αι.) 195 ARNOLD VAN GEMERT -ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΜΑΤΗΣ Η συνοπτική και κριτική έκδοση των ποιημάτων του Στέφανου Σαχλίκη -Παρατηρήσεις στον τρόπο εργασίας του ποιητή 217 ΤΙΝΑ ΛΕΝΤΑΡΗ Η πόλη των αισθήσεων στα ποιήματα του Στέφανου Σαχλίκη 229 ΣΩΤΗΡΙΑ ΣΤΑΥΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Φτώχεια και κοινωνική συνείδηση στην πρώιμη δημώδη ποίηση 241 MARIA CARACAUSI La Ριμάδα κόρης και νέου e i Contrasti italiani 251 FRANCESCA PAOLA VUTURO Appunti per una edizione dell᾽opera di Nilos-Nathanail Bertos 263 ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΣΧΑΛΗΣ Ο αποκλεισμός της ελληνόγλωσσης λογοτεχνίας από τις Ακαδημίες της Κρήτης και ο σιωπηλός διάλογος των δημιουργών 277

Βιβλιοκρισία του τρίτομου έργου του Στέφανου Κακλαμάνη, Η κρητική ποίηση στα χρόνια της Αναγέννησης (14ος-17ος αι.). Το όλο πόνημα κρίνεται ως έργο ζωής που ανταποκρίνεται πράγματι τόσο στις φιλόδοξες προθέσεις όσο και στο συντελεσμένο αποτέλεσμα αυτού του επιβλητικού στην έκταση, τη συνθετότητα και την αξία του έργου. Περιγράφονται και σχολιάζονται η Εισαγωγή (πρώτος τόμος) και η ανθολογία (δεύτερος και τρίτος τόμος). Αναδεικνύονται οι ιστορικογραμματολογικές και ερμηνευτικές αρετές του συνολικού έργου ως καίριας συμβολής στον φωτισμό μίας μακράς και σε μεγάλο βαθμό ζωντανής μέχρι σήμερα από αισθητική σκοπιά περιόδου της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Εικαστική έκθεση για τον Ερωτόκριτο
       
Το Τμήμα Φιλολογίας οργανώνει εικαστική έκθεση με τίτλο «Μόνον εσέ, Ρωτόκριτε: ένας εικαστικός διάλογος με το έργο του Βιτσέντζου Κορνάρου», με τη συμμετοχή 48 καλλιτεχνών σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Ίριδας Κρητικού. Η έκθεση θα φιλοξενηθεί στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ από τις 29/4 έως τις 15/6/2015. Στην έκθεση συμπράττει το Εργαστήριο Χαρακτικής του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ, με έργα 20 σπουδαστών σε επιμέλεια του καθηγητή Χαρακτικής Μανόλη Γιανναδάκη.

Τα εγκαίνια της έκθεσης (βλ. συνημμένη πρόσκληση) θα γίνουν την Τετάρτη 29 Απριλίου, στις 19.30. Το ωράριο λειτουργίας έχει ως εξής: Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 9.00-14.00, Τετάρτη: 9.00-14.00 & 17.00-21.00, Σάββατο, Κυριακή: 10.00-18.00)

Ο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου, ένα εμβληματικό έργο της Κρητικής Λογοτεχνίας του 17ου αιώνα, ένα θερμό ποιητικό δημιούργημα με δραματικές και συγκινητικές σκηνές, μετρικά άψογους στίχους, με μια καταπληκτική ποικιλία από σχήματα λόγου και ολοκληρωμένους πρωταγωνιστικούς χαρακτήρες, αγαπήθηκε από λαϊκά στρώματα, πέρασε στη δημοτική παράδοση και ενέπνευσε λογοτέχνες και μουσικούς, ανθρώπους του θεάτρου και της τέχνης: ο Θεόφιλος, ο Μποστ και ο Ευγένιος Σπαθάρης, ο Γιάννης Τσαρούχης και ο Νίκος Εγγονόπουλος ζωγράφισαν την ένδοξη αγάπη του Ερωτόκριτου, εμφυσώντας της μια καινούρια νεότητα.

Η απρόσκοπτη πορεία αυτού του έργου στην πορεία του χρόνου επαληθεύεται με γοητευτικό τρόπο στη λαχτάρα με την οποία καταπιάστηκαν τώρα μαζί του νέοι ζωγράφοι. Η παρούσα έκθεση αποτελεί όχι μόνο ένα σταθμό στην πλούσια ιστορία της πρόσληψης του Ερωτόκριτου, αλλά υποδεικνύει κι έναν από τους δρόμους που αναζητά το Τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ προκειμένου να συνδέει κάθε φορά τα διδακτικά του αντικείμενα με την κοινωνία της Θεσσαλονίκης δημιουργώντας κίνητρα για τους φοιτητές και τις φοιτήτριές του με την υλοποίηση τόσο ενδοπανεπιστημιακών όσο και εξωπανεπιστημιακών συνεργασιών για γόνιμες ανταλλαγές απόψεων.

_Τα είδη του λόγου: προφορικός και γραπτός, έμμετρος και πεζός, ευθύς και πλάγιος κ.α. Τα είδη της λογοτεχνίας, η πεζογραφία: διήγημα, μυθιστόρημα κλπ. και ο έμμετρος λόγος (ποίηση): έπος, μέλος, δράμα κ.λπ.
_Λογοτεχνικά - εκφραστικά σχήματα λόγου, οι τεχνοτροπίες και οι λογοτεχνικές σχολές.
_Οι καλοί τρόποι ομιλίας κ.α.

Σας καλούμε στην παρουσίαση του τρίτομου έργου του Στέφανου Κακλαμάνη, καθηγητή του Ε.Κ.Π.Α., Η Κρητική Ποίηση στα χρόνια της Αναγέννησης. Στην εκδήλωση θα μιλήσουν για το έργο οι: Κ. Γιαβής, Επ. Καθηγητής του Α.Π.Θ., Ν. Μαυρέλος, Καθηγητής του Δ.Π.Θ., και ο συγγραφέας. Την εκδήλωση θα προλογίσει και θα συντονίσει ο Ulrich Moennig, Καθηγητής του Παν/μίου του Αμβούργου.
Κατόπιν θα ακολουθήσει συζήτηση.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Skype for Business την Πέμπτη 22 Απριλίου στις 19:00 στον σύνδεσμο:  https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/HMTUSHP8
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος

Κατά τους ελληνιστικούς, ρωμαϊκούς και βυζαντινούς χρόνους, οι λόγιοι προτιμούσαν να γράφουν τα έργα τους μιμούμενοι την αττική διάλεκτο, υπό το βάρος της μεγάλης πνευματικής κληρονομιάς της αρχαίας κλασσικής εποχής. Έτσι, στην καθομιλουμένη γλώσσα, που στο μεταξύ εξελισσόταν και απομακρυνόταν από το πρότυπο αυτό, δεν έχουμε σημαντικά λογοτεχνικά δημιουργήματα μέχρι τον Ερωτόκριτο. Το έργο αυτό φανερώνει την καλλιέργεια της καθομιλουμένης γλώσσας και μας δείχνει ποιες διαστάσεις θα είχε η ελληνική αναγέννηση αν δεν είχε επικρατήσει η οθωμανική κατάκτηση.

Ένα κείμενο σχετικά με το λεγόμενο "καθρέφτη των γυναικών" στον Απόκοπο του Μπεργαδή, το οποίο ανιχνεύει τυχόν σχέσεις με κείμενα της αρχαίας λογοτεχνίας. Επισημαίνεται η έλλειψη του στερεοτυπικού μισογυνισμού, που αποτελούσε εκείνη την εποχή ένα είδος λογοτεχνικής "μόδας".

Ένας Ποιητής επιστρέφει, με την λήξη του πολέμου, από την εκούσια αυτοεξορία του, στην πόλη όπου γεννήθηκε. Συλλαμβάνει την ιδέα να «συνθέσει» ένα Ποίημα- ύμνο στον αληθινό Έρωτα, σε μια προσπάθεια να χτίσει πάνω στα ερείπια που άφησε πίσω του ο πόλεμος μια νέα Μυθολογία: την Μυθολογία του Έρωτα και της Ζωής. Ένα τυχαίο βλέμμα που αντάλλαξαν δυο νέοι κάποιο απόγευμα στον δρόμο, θα σταθεί αφορμή για εκείνον να τους χρίσει «ζωντανούς πρωταγωνιστές» της ιστορίας του. Θα τους εξωθήσει να συναντηθούν και πάλι, να ερωτευτούν και να δράσουν με ηρωϊσμό, πάθος και αυταπάρνηση, ώστε να ξεπεράσουν –με την βοήθεια δυο έμπιστων φίλων– τα ανυπέρβλητα εμπόδια που θα συναντήσουν από τις οικογένειές τους μέχρι να ενωθούν. Η ιστορία τους –με την συμβολή του Ποιητή– θα ξεφύγει από τα στενά πλαίσια του ιδιωτικού, θα γίνει Μύθος στα στόματα και στην σκέψη των «κοινών θνητών». Θα καταφέρουν τα πρόσωπα να σταθούν ως το τέλος στο ύψος των επιλογών και των πράξεών τους, να φανούν αντάξια της λαϊκής προσδοκίας;

Η δραματουργία παρακολουθεί την βαθμιαία αναγωγή της περιπέτειας δυο νέων, του Κώστα και της Τασούλας στο ύψος μιας μυθιστορίας σαν κι αυτή του Ερωτόκριτου, ή μιας τραγωδίας όπως το «Ρωμαίος και Ιουλιέττα», εστιάζοντας στην καταφανέστατη ανάγκη του μετεμφυλιακού συλλογικού πνεύματος να κατασκευάσει, έστω και με τα πλέον συμβατικά υλικά, μια νέα, ηρωϊκή μυθολογία και να γίνει μέρος της.

Gavriil Seviros, arcivescovo di Filadelfia a Venezia, e la sua epoca. Atti della Giornata di studio dedicata alla memoria di Manussos Manussacas (Venezia, 26 settembre 2003), a cura di D. G. Apostolopulos (Convegni 9), Venezia, Istituto Ellenico di Studi Bizantini e Postbizantini di Venezia, 2004, 71-95 (In Italian).

Ένας Ποιητής επιστρέφει, με την λήξη του πολέμου, από την εκούσια αυτοεξορία του, στην πόλη όπου γεννήθηκε. Συλλαμβάνει την ιδέα να «συνθέσει» ένα Ποίημα- ύμνο στον αληθινό Έρωτα, σε μια προσπάθεια να χτίσει πάνω στα ερείπια που άφησε πίσω του ο πόλεμος μια νέα Μυθολογία: την Μυθολογία του Έρωτα και της Ζωής. Ένα τυχαίο βλέμμα που αντάλλαξαν δυο νέοι κάποιο απόγευμα στον δρόμο, θα σταθεί αφορμή για εκείνον να τους χρίσει «ζωντανούς πρωταγωνιστές» της ιστορίας του. Θα τους εξωθήσει να συναντηθούν και πάλι, να ερωτευτούν και να δράσουν με ηρωϊσμό, πάθος και αυταπάρνηση, ώστε να ξεπεράσουν –με την βοήθεια δυο έμπιστων φίλων– τα ανυπέρβλητα εμπόδια που θα συναντήσουν από τις οικογένειές τους μέχρι να ενωθούν. Η ιστορία τους –με την συμβολή του Ποιητή– θα ξεφύγει από τα στενά πλαίσια του ιδιωτικού, θα γίνει Μύθος στα στόματα και στην σκέψη των «κοινών θνητών». Θα καταφέρουν τα πρόσωπα να σταθούν ως το τέλος στο ύψος των επιλογών και των πράξεών τους, να φανούν αντάξια της λαϊκής προσδοκίας;

Η δραματουργία παρακολουθεί την βαθμιαία αναγωγή της περιπέτειας δυο νέων, του Κώστα και της Τασούλας στο ύψος μιας μυθιστορίας σαν κι αυτή του Ερωτόκριτου, ή μιας τραγωδίας όπως το «Ρωμαίος και Ιουλιέττα», εστιάζοντας στην καταφανέστατη ανάγκη του μετεμφυλιακού συλλογικού πνεύματος να κατασκευάσει, έστω και με τα πλέον συμβατικά υλικά, μια νέα, ηρωϊκή μυθολογία και να γίνει μέρος της.

Οι προσπάθειες του Στέφανου Ξανθουδίδη και του Στυλιανού Αλεξίου για την οικονομική ενίσχυση του έργου από την πολιτεία / The efforts of Stefanos Xanthudidis and Stylianos Alexiou for the financial support of the project by the State]Το Ηράκλειο και η Κρήτη από την τελευταία περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας ως την Ένωση με την Ελλάδα (1866-1913). Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου. Ηράκλειο, 23-26 Οκτωβρίου 2013. Βασιλική Αγ. Μάρκου, Επιμέλεια Μανώλης Γ. Ανδρουλιδάκης, Ηράκλειο, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, 2017, σ. 537-542 (in Greek).

"...Μόνον ο έρωτας και η ποίηση αξίζουν. Τα υπόλοιπα –αν δεν είναι απλά οντολογικά σκουπίδια– πληγώνουν σαν αγκάθια τα πόδια μας, καθώς ψάχνουμε τον εαυτό μας στην ερημιά, που συνηθίσαμε να λέμε Ζωή. Ο έρωτας και η ποίηση έχουν την απαίτηση να μετατρέψουν την ερημιά της ύπαρξης σε όαση. Δεν μπορούν να υπάρξουν με κανένα πιο «ρεαλιστικό» αίτημα.

Μετρημένος, λογικός, συγκαταβατικός έρωτας δεν μπορεί να υπάρξει. Ακυρώνει τον εαυτό του. Το ίδιο και η ποίηση. Όταν ο έρωτας εγκαταλείπει την αρχή της επιθυμίας και αποδέχεται την αρχή της πραγματικότητας, είναι μόνο αναπαραγωγή. Όταν η ποίηση αποδέχεται την κανονικότητα, είναι απλά λογοτεχνία..."