George C. Marshall

George Catlett Marshall

George Catlett Marshall (Uniontown, Pennsylvanië, 31 Desember 1880 - Washington D.C., 16 Oktober 1959) was 'n Amerikaanse vyfster-generaal. Hy is veral bekend vir sy Marshall-plan, wat ten doel gehad het om Amerikaanse finansiële steun aan te wend vir die herstel van Wes-Europa na die Tweede Wêreldoorlog. Hy het hiervoor die Nobelprys vir Vrede in 1953 ontvang.

Militêre loopbaan

Marshall is in 'n middelklasgesin gebore. Nadat hy in 1901 aan die Virginia Military Institute gestudeer het, betree hy die Amerikaanse weermag.

Hy dien in verskillende rolle in die VSA en die Filippyne waar hy gestasioneer was en opgelei was in moderne oorlogvoering.

Eerste Wêreldoorlog

Gedurende die Eerste Wêreldoorlog is hy in die somer van 1917 na Frankryk met die rang van kaptein as hoof van die opleiding en beplanning vir die eerste infanterie divisie. Halfpad deur die jaar 1918 word hy bevorder na die hoofkwartier van die Amerikaanse Expeditionary Forces, waar hy 'n beplanner vir Amerikaanse operasies geword het. Hy het 'n belangrike rol gespeel in die ontwerp en koördinering van die Meuse-Argonne-offensief, wat Duitsland tot oorgawe gedwing het.

Tussen die twee wêreldoorloë

In 1919 word hy adjudant (aide de camp) van generaal John Pershing. Tussen 1920 en 1924 het Marshall in verskillende posisies in die Amerikaanse leër gewerk, met die fokus op onderrig en opleiding in moderne, gemeganiseerde oorlogvoering. Tussen die Eerste Wêreldoorlog en die Tweede Wêreldoorlog was hy 'n belangrike beplanner en skrywer in die Ministerie van Oorlog, het vanaf 1924 drie jaar in China gewerk en aan die Army War College onderrig gegee.

Hy word in Oktober 1936 tot brigadier-generaal bevorder. In 1939 word hy deur president Franklin D. Roosevelt (20 ander, wat 'n geruime tyd al generaal was word oorgesien), tot hoof van die Algemene Personeel aangestel, wat hy tot 1945 behou het.

Tweede Wêreldoorlog

Marshall het die dokument geskryf vir die sentrale strategie vir alle geallieerde operasies in Europa, het Dwight Eisenhower gekies as die opperbevelhebber in Europa en gee Operasie Overlord, die Normandië-inval, vorm. Tydens die res van die Tweede Wêreldoorlog het Marshall alle geallieerde operasies in Europa en die Stille Oseaan gekoördineer. Hy is deur Winston Churchill krediet gegee as die organiseerder van die geallieerde oorwinning. Time Magazine het Marshall as die man van die jaar in 1944 benoem. Saam met Eisenhower en Douglas MacArthur is hy in 1944 as vyfster-generaal aangestel. As adviseur vir presidente Roosevelt en Harry S. Truman, het hy tydens die oorlog aan alle groot konferensies deelgeneem.

Na die oorlog is hy in November 1945 aangestel as persoonlike adviseur vir die president in China, waaroor die Minister van Buitelandse Sake (Harriman) bedenkinge gehad het. Hy het gedink dat Marshall polities naïef was, veral met betrekking tot die Sowjetunie. In China bemiddel hy - tevergeefs - in die onderhandelinge tussen die regering van Chiang Kai-shek en die Chinese kommuniste. Hy het egter op 'n beslissende oomblik in Chiang Kai-shek 'n eensydige wapenstilstand in Mantsjoerye (Noord-China) beveel teen die Kommunistiese magte toe hulle amper hul laaste groot stad Harbin sou verloor en sodoende hul kontak met die Sowjetunie en die Oosblok sou verloor. Hierdie wapenstilstand het vier maande geduur en verseker dat die spoorverbindings binne die Kommunistiese deel van Mantsjoerye en met die USSR en Noord-Korea herstel kon word (deur die Russe) en dat hul soldate weer met Japannese, Duitse en Russiese swaar wapens en vliegtuie kon opgelei en opgelei word. Die Kuomintang slaag nie meer daarin om hierdie swaar gewapende Kommunistiese magte in Mantsjoerye te verslaan nie, sodat die Kommuniste 'n blywende verbintenis met die USSR en die Oostelike Blok kon bewerkstellig, sodat die Kommunistiese Party van China uiteindelik die oorhand kry.

Politieke loopbaan

Buitelandse Sake

Marshall het in 1945 uitgetree en is in 1947 aangestel as minister van Buitelandse Sake (Secretary of State / Staatssekretaris). In hierdie pos lewer hy 'n toespraak aan die Universiteit van Harvard op 5 Junie 1947, waarin hy 'n plan vir die Amerikaanse regering vir 'n bydrae tot die herstel van Europa skets. Hierdie plan, wat bekend gestaan het as die Marshall-plan, het Europa gehelp met 'n vinnige heropbou. Om hierdie rede word Marshall in 1948 aangewys as die Man van die Jaar van Time en het hy die Nobelprys vir Vrede in 1953 ontvang.

In 1949 bedank hy by Buitelandse Sake en word president van die Amerikaanse Rooi Kruis.

Verdediging

In 1950, drie maande na die aanvang van die Korea-oorlog, word hy deur president Truman herroep as sekretaris van verdediging om die moraal van die troepe te herstel, wat ernstig geraak is deur die diep besuiniging van sy voorganger Louis A. Johnson. 'n Jaar later het hy uiteindelik finaal uit die politiek getree.

Naslaanwerke

• (en) CRAY, ED. General of the Army: George C. Marshall, Soldier and Statesman. Norton (1990)
• (en) JORDAN, JONATHAN W. American Warlords: How Roosevelt's High Command Led America to Victory in World War II (NAL/Caliber 2015).
• (en) MAY, ERNEST R. 1947–48: When Marshall Kept the U.S. Out of War in China. Journal of Military History, 2002 66(4): 1001–10. ISSN 0899-3718
• (en) POGUE, FORREST, Viking, (1963–87) Biografie in vier delen, zie Poque Biographies

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie George C. Marshall.

Notas

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.