Нептуний
Курӑнакан калӑплав
(Нептуни ҫинчен куҫарнӑ)
Нептуни / Neptunium (Np) | |
---|---|
Атом номерĕ | 93 |
Ансат япалалăхăн курăмĕ | кĕмĕл тĕслĕ металл |
Атом палăрăмĕсем | |
Атом масси (моль масси) |
237,048 а. е. м. (г/моль) |
Атом радиусĕ | 130 пм |
Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон) |
0,0 (0,00) кДж/моль (эВ) |
Электронсен конфигурацийĕ | [Rn] 5f4 6d1 7s2 |
Химилле палăрăмсем | |
Ковалентла радиус | n/a пм |
Ион радиусĕ | (+4e) 95 (+3e) 110 пм |
Электронегативлăх (Полинг шучĕпе) |
1,36 |
Электрод потенциалĕ | Np←Np4+ −1,30 В Np←Np3+ −1,79 В Np←Np2+ −0,3 В |
Оксидлав капашĕсем | 7, 6, 5, 4, 3 |
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем | |
Тачăлăх | 20,25 г/см³ |
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш | 29,62[1] Дж/(K·моль) |
Ăшăяраслăх | (6,3) Вт/(м·K) |
Шăрану температури | 913 K |
Шăраннин пайлавла ăшши | (9,6) кДж/моль |
Вĕрев температури | 4175 K |
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ | 336 кДж/моль |
Моль калăпăшĕ | 21,1 см³/моль |
Ансат япалалăхăн кристалл решетки | |
Решетке тытăмĕ | орторомбла |
Решетке периочĕ | 4,720 Å |
c/a танлашăнни | n/a |
Дебай температури | n/a K |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сĕлтĕлле металсем | Сĕлтĕлле-çĕрле металсем | Куçăмлă металсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çăмăл металсем | Металлоидсем | Инертлă газсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Np | 93 |
237.048 | |
5f4 6d1 7s2 | |
Нептуни |
Нептуни — 93 атом номерлĕ хими элеменчĕ. Атом масси 237.048; Np тесе паллă тăваççĕ(лат. Neptunium), актиноидсен шутне кĕрет.
Истори
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Э.М. Макмиллан тата Ф.Х. Абельсон 1940-мĕш çулта тупса палăртнă.
Ситнез реакцийĕ: 238U(n,γ)239U(β-)239Np
Ятне нептун планета ячĕпе панă.
Пахалăхĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Изотопĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Нептунин хăшпĕр изотопĕсен радиохастар пахалăхĕсем:
Атом масси | Çурма аркану тапхăрĕ | Аркану майĕ |
---|---|---|
231 | 50 мин | α |
232 | 13 мин | Электронный захват |
233 | 35 мин | α (1%), электронный захват (99%) |
234 | 4.4 кун | α (1%), электронный захват (99%) |
235 | 410 кун | β+ (1%), электронный захват (99%) |
236 | 5000 çул | α |
237 | 2.20·106 çул | α |
238 | 2.1 кун | β- |
239 | 2.33 кун | β- |
240 | 7.3 мин | β- |
241 | 16 мин | β- |
Физиологи пахалăхĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Радиохастар аркану вăхăтĕнче нептуни вăтам хăватлă α-пайăркасемпе β-пайăркасем кăларать. Физиологи пахалăхĕсем организăма мĕнле лекнинчен тата валентностьран килеççĕ. Нептунин 60-80% шăмăсенче пухăнать, радиобиологиллĕ организăмран тухас çурма вăхăт 200 çул. Çавăнпа шăмăсем вăйлă сиенленеççĕ.
Нептунин наркăмăшлăхĕ плутонинчен сахалрах.
Ӗçлекен пӳлĕмсенче 237Np валли ПДК 2,6·10-3 Бк/м³.
Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Guide to the Elements - Revised Edition, Albert Stwertka, (Oxford University Press; 1998) ISBN 0-19-508083-1
- Lester R. Morss, Norman M. Edelstein, Jean Fuger (Hrsg.): The Chemistry of the Actinide and Transactinide Elements, Springer-Verlag, Dordrecht 2006, ISBN 1-4020-3555-1.
- Ida Noddack: "Über das Element 93", in: Angewandte Chemie 1934, 47, 653–655.
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Нептуни Webelements çинче
- Нептуни хими элеменчĕсен вулавăшĕнче 2011 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.
Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла. |
Актиноидсем |
---|
Актини | Тори | Протактини | Уран | Нептуни | Плутони | Америци | Кюри | Беркли | Калифорни | Эйнштейни | Ферми | Менделеви | Нобели | Лоуренси |
- ^ Химическая энциклопедия: в 5 т. / Редкол.: Кнунянц И. Л. (гл. ред.). — Шаблон:Указание места в библиоссылке: Советская энциклопедия, 1992. — Т. 3. — С. 216. — 639 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-85270-039-8.