7 Polinomioak
7 Polinomioak
7 Polinomioak
MATEMATIKA
7. GAIA
POLINOMIOAK
Polinomioaren definizioa : Batugai desberdinak dituen espresio matematikoa. Batugai bakoitzari gaia izena ematen diogu. Polinomioetan erabiltzen ditugun letrei aldagaia deituko diegu. Polinomio baten maila; aldagaien berretzailerik altuena da. Aldagaiak biderkatzen dituzten zenbakiak koefizienteak dira. Aldagairik ez daukan gaia, gai independientea da.
Definicin de Polinomio: Expresin matemtica formada por sumas y restas de diferntes trminos. A cada uno de los sumandos del polinomio se le llama trmino. Las letras que forman parte de los polinomios son las variables.
El grado de un polinomio es el mayor exponente de cualquiera de las variables. Los nmeros que multiplican las variables se llaman coeficientes.
Adibideak
Polinomioa
x 2 5x + 6 x5-x4+6x3-x 4x 2 1 a-7 2x4-yx 3 k 2 + 2k
Gaiak Trminos 3 4 2 2 2 3
Maila Grado 2 5 2 1 4 2
Koefizienteak Coeficientes 1 , -5 , 6 1 , -1 , 6 , -1 4 , -1 1 , -7 2 , -1 2 , -1 , 3
Ariketa 1 Osatu hurrengo taula aurreko adibidean egin dugun moduan. Completa la siguiente tabla como hemos hecho en el ejemplo anterior.
Polinomioa x 3 3x 2 + 6 x 2 t 5 2t 5 + 1 4 3 2 2 x + x 6x + 7 3 5 x -1 3 2 x - 2 x a - xa + 2
Gaiak Trminos
Aldagai Variables
Maila Grado
Koefizienteak Coeficientes
1 , 5 , -2
-2 1
MATEMATIKA
7. GAIA
2 2x -6x +5x-3 2 x 7 3x 2 + 2 x 3 2 x +5 2
3 2
1,1
Polinomioen arteko batuketa eta kenketa, maila La suma y resta de polinomios se hace entre los bereko gaien arteko egiten da, aldagaia verdn utziz, terminos de igual grado, dejando la variable igual y eta koefizienteak batuz edo kenduz. sumando o restando los coeficientes. Adibidez: (3x4+5x3-2x+3) + (2x3-6x2+5x-3) = 3x4+5x3-2x+3+2x3-6x2+5x-3 = 3x4+7x3-6x2+3x ( x 2 + 25 ) ( 4 x3 - 8 x 2 + 4 x ) + ( 3 x3 + 4 x 2 - 3x + 5 ) = x 2 + 25 - 4 x3 + 8 x 2 4 x + 3 x3 + 4 x 2 - 3x + 5 = = -x3 +13x2 7x +30
Ariketa 2 Egin ondorengo polinomioen gehiketa kenketa. Realiza las siguientes sumas y restas de polinomios.
a) ( x4 + x3 + x 2 + x + 1 ) + (3x4+5x3-2x+3) = b) (2x3-6x2+5x-3) ( x3 - 2 x 2 - x + 2 ) = c) ( x 3 + 3 x 1 ) + ( x 2 5 x + 6 ) ( 8 x 5 4 x 4 3x 2 + 6 x 1 ) = d) ( 4 x 2 1 ) - ( x 3 3 x 2 + 6 x 2 ) = e) ( x 3 3 x 2 + x 1 ) ( x + 3 ) ( 6 x 2 + x + 1 ) = f)
( 4 x3 - 8 x 2 + 4 x ) ( 3 x3 + 4 x 2 - 3x + 5 ) + ( 6 x3 - 2x + x4 + 15 - 6 x 2 ) =
Polinomioen biderkaketak
Polinomioen arteko biderkaketa egiteko banatze propietatea aplikatu egin behar da (gai guztuiak bder guztiak), alde batetik koefizienteak biderkatuz eta bestaldetik aldagaiak. Adibidez:
Multiplicacin de polinomios.
Para multiplicar polinomios hay que aplicar la propiedad distributiva, (todos los trminos por todos los trminos) multiplicando por un lado los coeficientes y por otro las variables.
MATEMATIKA
7. GAIA
(3x4+2x+3) (5x-3) = 15x5 9x4 +10x2 6x +15x 9 = 15x5 9x4 +10x2 +9x 9 3 ( 6 x 2 + x + 1 ) =18x2 +3x +3 ( x 2 + 5 ) ( 8 x 2 + x 4 ) = 8x4 + x3- 4x2 +40x2 +5x -20 = 8x4 + x3 +36x2 +5x 20 5 ( x 3 3x 2 + x 1 ) = 5x3 15x2 +5x 5
Ariketa 3 Egin ondorengo polinomioen biderkaketak. Realiza las siguientes multiplicaciones de polinomios.
( x 3 3x 2 + x 1 ) ( x + 1 ) = ( x3 - 2 x 2 - x + 2 ) (2x-3) = 3 ( 4 x3 + 3 x 2 - x ) = 5 ( x3 - 2 x 2 - x + 2 ) = ( 4 x2 - 9 ) ( x - 1 ) = 3 ( 6 x3 - 2x + x4 + 15 - 6 x 2 ) = ( x 2 5x + 6 ) ( 4 x 2 6 x 4 ) = 3 2 h) 2 ( x + 5 ) = 2 a) b) c) d) e) f) g)
Ariketa 4 Hurrengo polinomioak emanda: Dados los siguientes polinomios:
P(x) = 3x4 + 5x3 + 3 Kalkulatu : a) P(x) Q(x) = c) Q(x)-P(x) = e) Q(x) T(x) P(x) = g) T(x) ( P(x) - Q(x) ) = i) 3 [ P(x) 2 T(x) ] = k) (2x-10) P(x) =
Q(x)=5x-3
T(x)= 2x2-1
b) P(x) + Q(x) + T(x) = d) 2 P(x) T(x) = f) 3 T(x) 2 Q(x) + 5 P(x) = h) T(x) 3Q(x) = j) P(x) Q(x) 2T(x) = l) T(x) Q(x) 5 =
Aldagairen balio baterako, polinomio baten Para calcular el valor numrico de un polinomio zenbakizko balioa kalkulatzeko, aldagaia zenbakiaren correspondiente a un valor de la variable se sustituye partez ordezkatu behar da emaitza kalkulatuz. dicho valor por la variable y se calcula resultado.
MATEMATIKA
7. GAIA
Adibidez: P(x) = 3x4 - 5x3 + 3 polinomioa emanda: P(2) = 3 24 523 +3 = 11 P(-2) = 3(-2)4 5(-2)3 +3 = 91 P (-1) = 3(-1)4 5(-1)3 + 3 = 11
Ariketa 5 Hurrengo polinomioak emanda: Dados los siguientes polinomios:
Q(x)=5x-3
T(x)= 2x2-1