حنا (گیاه)
| حنا | |
|---|---|
| |
| Lawsonia inermis | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گلدار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | دولپه‌ای‌های نو |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | رزیدها |
| راسته: | موردسانان |
| تیره: | حناییان |
| سرده: | حنا |
| گونه: | L. inermis |
| نام دوبخشی | |
| Lawsonia inermis | |
حَنا (نام علمی: Lawsonia inermis) یکی از گیاهان باارزش سرده حنا (Lawsonia) است که از نظر صنعت رنگ‌آمیزی اهمیت زیادی دارد.[۱] این گیاه به صورت درختچه‌ای است که بومی آفریقای شمالی، آسیای جنوبی و غربی، و شمال استرالیا[۲] است.
نام حنا همچنین برای جوهر تهیه شده از گیاه به کار می‌رود که برای حنا گذاشتن، نقش انداختن بر بدن و خالکوبی موقت، و مراسم حنابندان استفاده می‌شود.
حنا به عنوان ماده‌ای آرایشی در مصر باستان، بخش‌هایی از آفریقای شمالی، آفریقای غربی، شاخ آفریقا، شبه جزیره عربستان، خاور نزدیک، شبه‌قاره هند و آسیای جنوبی استفاده می‌شده است. همچنین بین زنان شبه‌جزیره ایبری و اروپای قرن ۱۹ رایج بود.
رنگ حنا که برای رنگ آمیزی پوست ، مو و ناخن ها و همچنین پارچه هایی از جمله ابریشم ، پشم و چرم استفاده می شود. خواص دارویی برای درمان سنگهای کلیوی ، زردی ، ترمیم زخم ؛ جلوگیری از التهاب پوست. پوست به طور سنتی در درمان زردی و بزرگ شدن طحال ، حساب کلیه ، جذام و بیماری های پوستی لجباز استفاده می شود. نام این گونه به نام پزشک اسکاتلندی ایزاک لاوسون ، دوست خوب لینه است.[۳]
ایرانیان ویژگی‌های جادویی حنا را در پزشکی و درمان بیماری‌های پوستی از دیرباز می‌شناخته‌اند. به همین شوند حنا جایگاهی بسیار ویژه در گسترش کشاورزی، بازرگانی، صادرات و تولید کار در ایران داشته است. برای آسیاب کردن برگ‌های حنا آسیاب‌های بسیاری ساخته می‌شد که با آب کار می‌کردند ولی رفته‌رفته که کشتزارها و باغ‌های حنا با فراورده‌های دیگر جایگزین شد همه آسیاب‌ها، صنایع رنگرزی و بازرگانی در پیوند با صنعت حنا نیز رفته‌رفته ناپدید شد. ماده‌ای در برگ حنا است که نه‌تنها ویژگی رنگی بلکه اثر ضدباکتریایی و ضدقارچی نیز دارد. حنا در بسیاری از جاهای ایران به‌ویژه در جنوب و جنوب خاوری کشور در بلوچستان و کرمان کشت می‌شود و از کیفیت بالایی برخوردارند. در این میان حنای شهداد کرمان از دیگر فراورده‌های موجود دیگرگون است و به حنای آتشین نامور است.[۴]
جستارهای وابسته
[ویرایش]نگارخانه
[ویرایش]-
-
کودکان بلوچ با آرایش حنا بر روی دستان -
منابع
[ویرایش]- ↑ مظفریان، ولی‌اله (۱۳۸۴). رده‌بندی گیاهی (کتاب دوم: دولپه‌ای‌ها). تهران: امیرکبیر. ص. ۲۶۷. شابک ۹۶۴-۰۰-۰۶۶۴-۵.
- ↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/261271/henna
- ↑ Assessment of Potential Antiurolithiatic activities of Methanolic Extracts of Lawsonia inermis Linn. Bark. Timir B Patel, Dharmesh K. Golwala and Santosh Kumar Vaidya. Aegaeum Journal (ISSN: 0776-3808) 2020: Volume 8, Issue 4, page 95-99.[۱] بایگانی‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۲ توسط Wayback Machine
- ↑ بهاره ترابی سفیدآبی (۲۲ مهر ۱۳۹۶). «حنای آتشین، فراورده ای ضدباکتری». ماهنامه خبری و فرهنگی امرداد (۳۷۴): ۸.
- Wikipedia contributors, "Henna," Wikipedia, The Free Encyclopedia, Lawsonia_inermis (accessed March 25, 2020).
| تکنیک |  | |
|---|---|---|
| انواع رنگ | ||
| رنگ نساجی سنتی | ||
| تاریخچه | ||
| ارجاع | ||