Tazza Interkontinentali (futbol)

Tazza Interkontinentali
Sport	Futbol
Fundazzjoni	1960
Abolita	2004
Nru. ta' timijiet	2
Reġjun	Ewropa (UEFA); Amerika t'Isfel (CONMEBOL)
Ċampjin attwali	Porto
L-aktar rebħiet	Boca Juniors; Milan; Nacional; Peñarol; Real Madrid; (Tlett tazzi kull wieħed)

It-Tazza Interkontinentali, magħrufa qabel bħala Tazza Ewropea-Sud Amerikana u Tazza Toyota mill-1980 sal-2004 għal raġunijiet kummerċjali bi ftehim ma' Toyota, kienet kompetizzjoni uffiċjali tal-futbol approvata mill-UEFA u CONMEBOL, ikkontestata bejn il-klabbs rappreżentattivi minn dawn il-konfederazzjonijiet, normalment ir-rebbieħa tal-Tazza Ewropea u tal-Copa Libertadores tal-Amerika t'Isfel.

Minkejja li kronoloġikament kienet ir-raba kompetizzjoni internazzjonali maħluqa biex ġiet definita "l-aħjar tim fid-dinja" wara t-Trofew Lipton, Copa Rio u Pequeña Copa del Mundo minħabba l-inabbiltà tal-Fédération Internationale de Football Association biex torganizza kompetizzjonijiet tal-klabbs, hija meqjusa minn korp governattiv li internazzjonali bħala l-uniku predeċessur għat-Tazza tad-Dinja, miżmuma għall-ewwel darba fl-2000.^[1]

Mill-formazzjoni tagħha fl-1960 sal-1979, il-kompetizzjoni kienet ikkontestat b'żewġ legs, b'deċiżiva jekk meħtieġ sal-1968, u l-għoti tal-penalties aktar tard. Matul is-1970ijiet, il-parteċipazzjoni Ewropeja fit-Tazza Interkontinentali saret kwistjoni tiġri minħabba avvenimenti kontroversjali fil-finali tal-1969,^[2] u l-istess it-timijiet rebbieħa Ewropej ġew irtirati.^[3] Mill-1980 sal-2004, il-kompetizzjoni kienet ikkontesta f'logħba waħda li kienet issir fil-Ġappun u sponsorjata mid-ditta multinazzjonali Toyota, li offrew trofew sekondarja, it-Tazza Toyota.^[4]

It-timijiet kollha rebbieħa ġew rikonoxxuti de facto bħala klabbs ċampjins tad-dinja minħabba s-superjorità teknika.^[5]^[6]^[7]^[8] L-aħħar rebbieħ tat-tazza kien il-klabb Portugiż Porto, billi għeleb lil klabb Kolombjan Once Caldas bl-għoti tal-penalties fl-2004.

It-timijiet kollha fl-2017 ġew nominati bħala ċampjins tad-dinja uffiċjali (de jure).^[9]^[10]

Format tat-Tazza

Mill-1960 sal-1979, it-Tazza Interkontinentali kien tintlagħab b'żewġ legs. Bejn l-1960 u l-1968, it-tazza ġiet deċiż bil-punti biss, l-istess format użat mill-CONMEBOL biex tiddetermina r-rebbieħ tal-Copa Libertadores sa mill-1987. Minħabba dan il-format, it-tielet logħba kienet meħtieġa meta ż-żewġ timijiet kienu ugwali bil-punti. Komunement din il-logħba kienet ospitanti mill-kontinent fejn l-aħħar logħba tal-serje kienet intlagħbet. Mill-1969 sal-1979, il-kompetizzjoni adottat l-metodu standard Ewropej tal-iskor bl-aggregat, bir-regola tal-gowls barra mid-dar.

Din il-metodu beda fl-1980, il-finali saret b'logħba waħda. Sal-2000, il-logħob bdew isiru ġewwa l-Grawnd Nazzjonali ta' Tokjo. Il-Finali mill-2002 saru fil-Grawnd Internazzjonali ta' Yokohama, li f'dan il-grawnd sar il-finali tat-Tazza tad-Dinja 2002.

Finali

Ċavetta

§	Rebbieħ wara l-ħin supplementari.
*	Rebbieħ bl-għoti tal-penalties wara l-ħin supplementari.

Finali ta' żewġ legs

Sena	Pajjiż	Tim Home	Riżultat	Tim Away	Pajjiż	Grawnd	Lokazzjoni
1960	URU	Peñarol	0–0	Real Madrid	ESP	Estadio Centenario	Montevideo, Urugwaj
	ESP	Real Madrid	5–1	Peñarol	URU	Estadio Santiago Bernabéu	Madrid, Spanja
	Real Madrid rebħu 3–1 bil-punti.
1961	POR	Benfica	1–0	Peñarol	URU	Estádio da Luz	Lisbona, Portugall
	URU	Peñarol	5–0	Benfica	POR	Estadio Centenario	Montevideo, Urugwaj
	2–2 bil-punti; Peñarol rebħu 2–1 bil-playoff ġewwa Estadio Centenario.
1962	BRA	Santos	3–2	Benfica	POR	Maracanã	Rio de Janeiro, Brażil
	POR	Benfica	2–5	Santos	BRA	Estádio da Luz	Lisbona, Portugall
	Santos rebħu 4–0 bil-punti.
1963	ITA	Milan	4–2	Santos	BRA	San Siro	Milan, Italja
	BRA	Santos	4–2	Milan	ITA	Maracanã	Rio de Janeiro, Brażil
	2–2 bil-punti; Santos rebħu l-playoff 1–0 ġewwa Maracanã.
1964	ARG	Independiente	1–0	Internazionale	ITA	La Doble Visera	Avellaneda, Arġentina
	ITA	Internazionale	2–0	Independiente	ARG	San Siro	Milan, Italja
	2–2 bil-punti; Internazionale rebħu l-playoff 1–0 ġewwa Estadio Santiago Bernabéu, Madrid. †
1965	ITA	Internazionale	3–0	Independiente	ARG	San Siro	Milan, Italja
	ARG	Independiente	0–0	Internazionale	ITA	La Doble Visera	Avellaneda, Arġentina
	Internazionale rebħu 3–1 bil-punti.
1966	URU	Peñarol	2–0	Real Madrid	ESP	Estadio Centenario	Montevideo, Urugwaj
	ESP	Real Madrid	0–2	Peñarol	URU	Estadio Santiago Bernabéu	Madrid, Spanja
	Peñarol rebħu 4–0 bil-punti.
1967	SCO	Celtic	1–0	Racing	ARG	Hampden Park	Glasgow, Skozja
	ARG	Racing	2–1	Celtic	SCO	El Cilindro	Avellaneda, Arġentina
	2–2 bil-punti; Racing Club rebħu l-playoff 1–0 ġewwa Estadio Centenario, Montevideo.
1968	ARG	Estudiantes	1–0	Manchester United	ENG	Estadio Camilo Cichero	Buenos Aires, Arġentina
	ENG	Manchester United	1–1	Estudiantes	ARG	Old Trafford	Manchester, Ingilterra
	Estudiantes rebħu 3–1 bil-punti.
1969	ITA	Milan	3–0	Estudiantes	ARG	San Siro	Milan, Italja
	ARG	Estudiantes	2–1	Milan	ITA	Estadio Camilo Cichero	Buenos Aires, Arġentina
	Milan rebħu 4–2 bl-aggregat.
1970	ARG	Estudiantes	2–2	Feyenoord	NED	Estadio Camilo Cichero	Buenos Aires, Arġentina
	NED	Feyenoord	1–0	Estudiantes	ARG	De Kuip	Rotterdam, Olanda
	Feyenoord rebħu 3–2 bl-aggregat.
1971	GRE	Panathinaikos	1–1	Nacional	URU	Stadju Karaiskakis	Athens, Greċja
	URU	Nacional	2–1	Panathinaikos	GRE	Estadio Centenario	Montevideo, Urugwaj
	Nacional rebħu 3–2 bl-aggregat.
1972	ARG	Independiente	1–1	Ajax	NED	La Doble Visera	Avellaneda, Arġentina
	NED	Ajax	3–0	Independiente	ARG	Stadju Olimpiku	Amsterdam, Olanda
	Ajax rebħu 4–1 bl-aggregat.
1973	ITA	Juventus	0–1	Independiente	ARG	Stadio Olimpico	Ruma, Italja
1973	It-tieni leg ma ntlagħbx. Independiente rebħu l-uniku finali.
1974	ARG	Independiente	1–0	Atlético Madrid	ESP	La Doble Visera	Avellaneda, Arġentina
	ESP	Atlético Madrid	2–0	Independiente	ARG	Stadju Vicente Calderón	Madrid, Spanja
	Atlético Madrid rebħu 2–1 bl-aggregat.
1976	FRG	Bayern Munich	2–0	Cruzeiro	BRA	Olympiastadion	Munich, Ġermanja tal-Punent
	BRA	Cruzeiro	0–0	Bayern Munich	FRG	Mineirão	Belo Horizonte, Brażil
	Bayern Munich rebħu 2–0 bl-aggregat.
1977	ARG	Boca Juniors	2–2	Borussia Mönchengladbach	FRG	La Bombonera	Buenos Aires, Arġentina
	FRG	Borussia Mönchengladbach	0–3	Boca Juniors	ARG	Wildparkstadion	Karlsruhe, Ġermanja tal-Punent
	Boca Juniors rebħu 5–2 bl-aggregat.
1979	SWE	Malmö FF	0–1	Olimpia	PAR	Malmö Stadion	Malmö, Żvezja
	PAR	Olimpia	2–1	Malmö FF	SWE	Estadio Defensores del Chaco	Asunción, Paragwaj
	Olimpia rebħu 3–1 bl-aggregat.

Finali b'logħba waħda

Sena	Pajjiż	Rebbieħ	Riżultat	Tellief	Pajjiż	Grawnd	Noti
1980	URU	Nacional	1–0	Nottingham Forest	ENG	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1981	BRA	Flamengo	3–0	Liverpool	ENG	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1982	URU	Peñarol	2–0	Aston Villa	ENG	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1983	BRA	Grêmio	2–1	Hamburger SV	FRG	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1984	ARG	Independiente	1–0	Liverpool	ENG	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1985	ITA	Juventus	2–2	Argentinos Juniors	ARG	Grawnd Nazzjonali, Tokjo	^[a]
1986	ARG	River Plate	1–0	Steaua București	ROU	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1987	POR	Porto	^§2–1^§	Peñarol	URU	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1988	URU	Nacional	2–2	PSV Eindhoven	NED	Grawnd Nazzjonali, Tokjo	^[b]
1989	ITA	Milan	1–0	Atlético Nacional	COL	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1990	ITA	Milan	3–0	Olimpia	PAR	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1991	YUG	Red Star Belgrade	3–0	Colo-Colo	CHI	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1992	BRA	São Paulo	2–1	Barcelona	ESP	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1993	BRA	São Paulo	3–2	Milan	ITA	Grawnd Nazzjonali, Tokjo	^[c]
1994	ARG	Vélez Sársfield	2–0	Milan	ITA	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1995	NED	Ajax	0–0	Grêmio	BRA	Grawnd Nazzjonali, Tokjo	^[d]
1996	ITA	Juventus	1–0	River Plate	ARG	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1997	GER	Borussia Dortmund	2–0	Cruzeiro	BRA	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1998	ESP	Real Madrid	2–1	Vasco da Gama	BRA	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
1999	ENG	Manchester United	1–0	Palmeiras	BRA	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
2000	ARG	Boca Juniors	2–1	Real Madrid	ESP	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
2001	GER	Bayern Munich	^§1–0^§	Boca Juniors	ARG	Grawnd Nazzjonali, Tokjo
2002	ESP	Real Madrid	2–0	Olimpia	PAR	Stadju Internazzjonali, Yokohama
2003	ARG	Boca Juniors	1–1	Milan	ITA	Stadju Internazzjonali, Yokohama	^[e]
2004	POR	Porto	0–0	Once Caldas	COL	Stadju Internazzjonali, Yokohama	^[f]

Noti

^a Juventus rebħu 4–2 bl-għoti tal-penalties
^b Nacional rebħu 7–6 bl-għoti tal-penalties
^c Iċ-ċampjins Ewropej Marseille kienu sospiżi minħabba tbagħbis fil-logħba u skandlu ta' tixħim
^d Ajax rebħu 4–3 bl-għoti tal-penalties
^e Boca Juniors rebħu 3–1 bl-għoti tal-penalties
^f Porto rebħu 8–7 bl-għoti tal-penalties

Statistika

Skont il-klabb

Tim	Tazza	Snin
Milan	3	1969, 1989, 1990
Real Madrid	3	1960, 1998, 2002
Boca Juniors	3	1977, 2000, 2003
Peñarol	3	1961, 1966, 1982
Nacional	3	1971, 1980, 1988
Santos	2	1962, 1963
Internazionale	2	1964, 1965
Independiente	2	1973, 1984
São Paulo	2	1992, 1993
Ajax	2	1972, 1995
Juventus	2	1985, 1996
Bayern Munich	2	1976, 2001
Porto	2	1987, 2004
Racing	1	1967
Estudiantes	1	1968
Feyenoord	1	1970
Atlético Madrid	1	1974
Olimpia	1	1979
Flamengo	1	1981
Grêmio	1	1983
River Plate	1	1986
Red Star Belgrade	1	1991
Vélez Sársfield	1	1994
Borussia Dortmund	1	1997
Manchester United	1	1999

Skont il-pajjiż

Pajjiż	Timijiet	Tazzi	Snin
Arġentina	6	9	1967, 1968, 1973, 1977, 1984, 1986, 1994, 2000, 2003
Italja	3	7	1964, 1965, 1969, 1985, 1989, 1990, 1996
Brażil	4	6	1962, 1963, 1981, 1983, 1992, 1993
Urugwaj	2	6	1961, 1966, 1971, 1980, 1982, 1988
Spanja	2	4	1960, 1974, 1998, 2002
Ġermanja	2	3	1976, 1997, 2001
Olanda	2	3	1970, 1972, 1995
Portugall	1	2	1987, 2004
Jugożlavja	1	1	1991
Paragwaj	1	1	1979
Ingilterra	1	1	1999

Skont il-kontinent

Kontinent	Timijiet	Pajjiżi	Tazzi
Amerika t'Isfel	13	4	22
Ewropa	12	7	21

Kowċis

Carlos Bianchi rebaħ tliet edizzjonijiet bħala kowċ: darba ma Vélez Sársfield fl-1994, u 2 ma Boca Juniors fl-2000 u fl-2003.

Luis Cubilla u Juan Mujica, 2 Urugwajani li rebħu t-tazza darbtejn bħala plejers u kowċis:

Luis Cubilla (lagħab għall-Peñarol fl-1961 u għal Nacional fl-1971; imbagħad ikkowċja lil-Olimpia fl-1979)
Juan Mujica (lagħab għal Nacional fl-1971; u kkowċja l-istess tim fl-1980)

Plejers

Alessandro Costacurta u Paolo Maldini lagħbu 5 darbiet fil-kompetizzjoni, kollha ma Milan (1989, 1990, 1993, 1994, 2003).
Estudiantes (1968, 1969 u 1970) u Independiente (1972, 1973 u 1974) lagħbu 3 fis-snin konsekuttivi. Ta' dawn it-timijiet ftit plejers lagħbu it-tliet snin, inklużi Carlos Salvador Bilardo u Juan Ramón Verón.

Plejer tal-Logħba

Mill-1980

Sena	Plejer	Klabb
1980	Waldemar Victorino	Nacional
1981	Zico	Flamengo
1982	Jair	Peñarol
1983	Renato Gaúcho	Grêmio
1984	José Percudani	Independiente
1985	Michel Platini	(Juventus)
1986	Antonio Alzamendi	River Plate
1987	Rabah Madjer	Porto
1988	Santiago Ostolaza	Nacional
1989	Alberigo Evani	Milan
1990	Frank Rijkaard	Milan
1991	Vladimir Jugović	Red Star Belgrade
1992	Raí	São Paulo
1993	Toninho Cerezo	São Paulo
1994	Omar Asad	Vélez Sársfield
1995	Danny Blind	Ajax
1996	Alessandro Del Piero	(Juventus)
1997	Andreas Möller	Borussia Dortmund
1998	Raúl	Real Madrid
1999	Ryan Giggs	Manchester United
2000	Martín Palermo	Boca Juniors
2001	Samuel Kuffour	Bayern Munich
2002	Ronaldo	Real Madrid
2003	Matías Donnet	Boca Juniors
2004	Maniche	Porto

Ara wkoll

Referenzi

^ "FIFA Club World Championship to replace Toyota Cup from 2005". FIFA.com (bl-Ingliż). 2004-05-17. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2011-04-30. Miġbur 2010-12-24.
^ "1969: Milan prevail in tough contest". UEFA.com (bl-Ingliż). 1969-10-22. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2015-12-26. Miġbur 2012-11-21.
^ Risolo, Don (2010). Soccer Stories: Anecdotes, Oddities, Lore, and Amazing Feats (bl-Ingliż). University of Nebraska Press. p. 109. ISBN 9780803233959.
^ "FIFA Club World Cup 2012 - Statistical Kit" (PDF). FIFA.com (bl-Ingliż). 2012-11-06. p. 9. Miġbur 2012-11-21.
^ Activity Report 2005 - 55th Ordinary FIFA Congress (PDF) (Rapport) (bl-Ingliż). Zurich: FIFA. 2005. p. 62. Arkivjat minn l-oriġinal (PDF) fl-2012-10-11. Miġbur 2012-12-17.
^ "Goodbye Toyota Cup, hello FIFA Club World Championship" (bl-Ingliż). FIFA.com. 2004-12-10. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-03-08. Miġbur 2010-12-24.
^ "Ten tips on the planet's top club tournament". FIFA.com (bl-Ingliż). 2005-07-28. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-03-08. Miġbur 2009-10-28.
^ "We are the champions". FIFA.com (bl-Ingliż). 2005-12-01. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-01-12. Miġbur 2009-10-28.
^ FIFA Club World Cup UAE 2017 (6-16 December 2017): Statistical Kit (PDF) (Rapport) (bl-Ingliż). FIFA.com. 2017. pp. 15, 40, 41, 42. Miġbur 2017-12-16.
^ "FIFA Council approves key organisational elements of the FIFA World Cup™". FIFA.com (bl-Ingliż). 2017-10-27. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2017-10-27.

[Club_World_Cup-1] "FIFA Club World Championship to replace Toyota Cup from 2005". FIFA.com (bl-Ingliż). 2004-05-17. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2011-04-30. Miġbur 2010-12-24.

[2] "1969: Milan prevail in tough contest". UEFA.com (bl-Ingliż). 1969-10-22. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2015-12-26. Miġbur 2012-11-21.

[Risolo-3] Risolo, Don (2010). Soccer Stories: Anecdotes, Oddities, Lore, and Amazing Feats (bl-Ingliż). University of Nebraska Press. p. 109. ISBN 9780803233959.

[4] "FIFA Club World Cup 2012 - Statistical Kit" (PDF). FIFA.com (bl-Ingliż). 2012-11-06. p. 9. Miġbur 2012-11-21.

[5] Activity Report 2005 - 55th Ordinary FIFA Congress (PDF) (Rapport) (bl-Ingliż). Zurich: FIFA. 2005. p. 62. Arkivjat minn l-oriġinal (PDF) fl-2012-10-11. Miġbur 2012-12-17.

[6] "Goodbye Toyota Cup, hello FIFA Club World Championship" (bl-Ingliż). FIFA.com. 2004-12-10. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-03-08. Miġbur 2010-12-24.

[7] "Ten tips on the planet's top club tournament". FIFA.com (bl-Ingliż). 2005-07-28. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-03-08. Miġbur 2009-10-28.

[8] "We are the champions". FIFA.com (bl-Ingliż). 2005-12-01. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-01-12. Miġbur 2009-10-28.

[FIFA_Report_20172-9] FIFA Club World Cup UAE 2017 (6-16 December 2017): Statistical Kit (PDF) (Rapport) (bl-Ingliż). FIFA.com. 2017. pp. 15, 40, 41, 42. Miġbur 2017-12-16.

[10] "FIFA Council approves key organisational elements of the FIFA World Cup™". FIFA.com (bl-Ingliż). 2017-10-27. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2017-10-27.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[a]

[b]

[c]

[d]

[e]

[f]

a • d • m Futbol internazzjonali tal-klabbs
FIFA · Tazza tad-Dinja tal-Klabbs · Tazza Interkontinentali (xolta) · Plejer tas-Sena
Asja	AFC – Champions League · AFC Cup · President's Cup
Afrika	CAF – Champions League · Confederation Cup · Super Cup
Amerika ta' Fuq	CONCACAF – Champions League
Amerika t'Isfel	CONMEBOL – Copa Libertadores · Copa Sudamericana · Recopa Sudamericana
Oċeanja	OFC – Champions League
Ewropa	UEFA – Champions League · Europa League · Super Cup