Rochëtta (AL)
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
|
Rochëtta (Rocchetta Ligure an italian, A Rocheta an lìgure) a l'é un comun dël Piemont ëd 206 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria. As treuva ant l'Apenin Lìgure an Val Borbaja, a la confluensa dël torent Sisola ant la Borbaja. Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]J'orìgin ëd Rochëtta, da sempre lijà a la giurisdission ëd la Ròuca, as fan armonté a l'an Mila, quand che an sla riva ossidental dël torent Sisola a s'alvava 'n cit castel (la Rochëtta) con na borgià dantorn (la Vila). Dël sécol ch'a fa XIV, tuta la region a meridion dla Borbaja a l'é anfeodà a la vajanta famija genoèisa djë Spìnola. Bon-a part dl'Oltragiov a ven a costituì j'ansidit Feod Imperiaj, valadì n'ampia banda dë sgnorìe feodaj a nòrd ëd Génoa ch'a dependìo diretament da l'Imperi Roman Sacrà e ch'a j'ero antitolà a le prinsipaj famije genoèise.  Për sécoj jë Spìnola a goerno ël feod ëd la Ròuca e Rochëtta e a l'inissi dël sécol ch'a fa XVII a ven-o antitolà Marchèis. Napoleon IV Spìnola a stabiliss d'arfondé ël borgh ëd Rochëtta an sla riva opòsta dël torent Sisola, davzin a la confluensa con la Borbaja e an posission stratégica për controlé ij comersi an sle Vie dla Sal che da Génoa a portavo a la pian-a dël Pò. A ven-o costruvùe dle pòrte për fé paghé ij pedagg a le mercansìe ch'a trànsito: sal, euli, granaje, tëssù, savon e prodòt locaj (castagne, ninsòle, pom, pel, bòsch, carbon, vin Timorass, faseulan-e, bolè, pom ëd tèra, formagg tanme ël Montèvo o la Molan-a). Dël 1666 jë Spìnola a fan edifiché l'imponent Palass Marchional e as trasferisso da la Ròuca. Ant ël perìod ëd magior splendor, Rochëtta a l'é 'n borgh costituì da n'ass prinsipal con palass frescà a la manera lìgure, con negòssi, magasin, ostarìe, grané, masel, stale e beveragi, stamperìe, fontan-e, pèise e fin-a na zëcca për bate moneda. La cesa ëd Sant'Antòni Abà a ven arfàita për inissiativa dij marchèis. La decadensa a comensa ant la sconda mità dël Setsent, për via dël dissest finansiari dël marchèis Carl Napoleon Spìnola. Dal 1797 al 1805 Rochëtta a fa part prima dla Repùblica Lìgure, e peui ëd l'Imperi Fransèis ëd Napoleon Bon-a-part. Dël 1815 a intra ant ël Regn ëd Sardëgna. Dal 1819 al 1859 a dà 'l nòm al mandament pì gròss ëd la Provinsa ëd Neuve, sota la Division ëd Génoa e a comprend Albera, Cabela, Cantalov, Cariegà, Mongiardin e la Ròuca. Foravìa la decadensa a séguita përché la duvertura dla Regia Strà dij Giov e la costrussion dla ferovìa a tramudo tuìt ij comersi da àutre part. Dal 1859, an séguit a la riorganisassion aministrativa dël Decret Rattazzi (Lèj n.3702, 23 otóber 1859) ël pais a passa ansema a tut ël Circondari ëd Neuve a la Provinsa ëd Lissandria e al Piemont. Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]Ël sìndich a l'é Giorgio Storace (dal 14/06/2004, scond mandà da l'08/06/2009, ters mandà dal 26/05/2014). Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss]
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
