Bangkong Pandaigdig

Ang logo ng Bangkong Pandaigdig

Ang Bangkong Pandaigdig (WB), (Inggles: World Bank) na kinikilala ring "ang Bangko", ay isang sabansaang bangko na nagbibigay ng tulong pananalapi at teknikal sa mga bansang umuunlad para sa mga programang pangkaunlaran (tulad ng mga tulay, kalsada, paaralan, atbp.) na may layunin ng pagbababa ng kahirapan. Ang Bangkong Pandaigdig ay naiiba sa Pangkat na Bangkong Pandaigdig na dating binubuo ng Bangkong Sabansaan para sa Muling Pagtatayo at Kaunlaran (IBRD) at ang Kapisanan ng Kaunlarang Sabansaan (IDA). Samantala ang huli ay nakisama sa mga entitad na ito sa karagdagan ng tatlong iba pa.

Ang Bangkong Pandaigdig ay pormal na itinatag noong Disyembre 27, 1945, kasabay ang ratipikasyon ng kasunduang Bretton Woods. Ang konsepto nito ay likas na isinasaisip sa Kumperensya sa Monetaryo at Pananalapi ng Mga Nagkakaisang Bansa. Pagkatapos ng dalawang taon, nakapaglabas ng Bangko ng unang pautang: $250 angaw sa bansang Pransya para sa muling pagbangon pagkatapos ng digmaan, ang pangunahing sadlakan ng mga gawain ng Bangko noong katatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig.

Sa mahabang panahon, ang panig ng "kaunlaran" ng mga gawain ng Bangko ay nakapagkunwa ng malaking sapi ng pagpapautang, bagama't ito'y nananatiling kasama sa muling pagtatayo pagkatapos ng labanan, kasabay sa muling pagtatayo pagkatapos ng mga likas na malaking kapinsalaan, tugon sa mga kagipitang makatao at mga pagbabalik sa kapaki-pakinabang na pangangailangan para sa mga nasalanta ng labanan kung saan nadamay ang mga umuunlad at pagpapalit na ekonomiya. May mga puna sa mga bunga ng "panukalang pangkaunlaran" ng Bangkong Pandaigdig na napupunta lamang sa katiwalian at sa malawakang pagsasamantala ng mga korporasyon na nabibigyan ng mga monopolyo ng mga yaman ng umuunlad na bansa.

Misyon

Ang mga himpilan ng Bangkong Pandaigdig sa Washington DC

Ang misyon ng Bangko ay tumulong sa mga umuunlad na bansa at ang kanilang mga naninirahan ay nagkakamit ng kaunlaran at kababaan ng kahirapan, kasama ang mga bagay na nagawa sa mga Mithiing Pangkaunlaran sa Milenyo (MDG), sa pamamagitan ng pagbibigay ng tulong sa mga bansa na nagpapaunlad ng kapaligiran para sa pamumuhunan, mga hanapbuhay at kapana-panatili sa pag-unlad (sustainable growth). Sa ganitong paraan, mapapalaganap ang pagtataguyod ng paglago ng ekonomiya, pagkakaroon ng mga pamumuhunan, at pagbibigay ng kapangyarihan sa mga mahihirap na makibahagi sa kaunlaran. Namamasdan ng Bangkong Pandaigdig ang mga limang salik na naging susi bilang pangangailangan para sa paglago ng ekonomiya at paglikha ng kapaligirang pangnegosyo:

1. Magbuo ng kakayahan – Pagpapalakas ng mga pamahalaan at magbigay ng karagdagang edukason sa mga opisyal ng pamahalaan
2. Paglikha ng mga imprastraktura – pagsasakatuparan ng mga sistemang abogasya at panghukuman upang mapasigla ang mga negosyo, magkaroon ng proteksyon ng mga sarili at mga karapatan sa ari-arian at mapangaralan ang mga kontrata
3. Kaunlaran sa Sistemang Pananalapi – ang pagkatatag ng malakas na sistema na may kakayahang kumandili sa mga pagsusumikap mula sa maliit na pautang hanggang sa pagbibigay ng tulong-pananalapi ng malaking samahan ng mga nagbabakasakali
4. Pagpuksa sa katiwalian – Kumakandili sa mga bansang nagsisikap sa paglipol ng mga katiwalian
5. Pagsasalik, Pagkokonsulta at Pagsasanay – ang Bangkong Pandaigdig ay nagbibigay ng plataporma ukol sa pagsasalik sa mga isyung pangkaunlaran, pagkokonsulta at nagdadaos ng mga programang pagsasanay na bukas para sa mga interesado tulad ng mga akademiko, mga mag-aaral, mga opisyal ng pamahalaan at mga opisyal ng di-pampamahalaang organisasyon (NGO), atbp.

Mga Pangulo ng Bangkong Pandaigdig

• Eugene Meyer (Hunyo 1946–Disyembre 1946)
• John J. McCloy (Marso 1947–Hunyo 1949)
• Eugene R. Black, Sr. (Hunyo 1949–Enero 1963)
• George D. Woods (Enero 1963–Marso 1968)
• Robert McNamara (Abril 1968–Hunyo 1981)
• Alden W. Clausen (Hulyo 1981–Hunyo 1986)
• Barber Conable (Hulyo 1986–Agosto 1991)
• Lewis T. Preston (Setyembre 1991–Mayo 1995)
• James Wolfensohn (Mayo 1995–Hunyo 2005)
• Paul Wolfowitz (Hunyo 1 2005–Hunyo 2007)
• Robert Zoellick (Hulyo 1 2007–Kasalukuyan)

Mga panlabas na kawing

• Opisyal na Pahina ng Bangkong Pandaigdig