Siborgii

Siborgii

106	2 12 32 32 18 8 2
Sg 271
Siborgii

Siborgii (Sg — seaborgium latinan kelel) om 106nz' himine element himižiden elementoiden periodižes tabludes. Sen sijaduz om kudendes gruppas (vanhtunuden klassifikacijan mödhe — kudenden gruppan laptalagruppas, VIB), tabluden seičemendes periodas.

Ühthine ümbrikirjutand

Ei ole siborgijad londuses. Se om transaktinoidine ratud element.

Sinteziruidas vaiše severt-se atomoid joga südäitukreakcijas, čihodase teravas.

Avaiduz

Amerikaižen Berklin laboratorijan tedomehed avaižiba ut elementad-263 kalifornijan-249 südäitukreakcijas hapanikanke-18 vl 1974. Ühten aigan nevondkundaline Georgii Flörov-fizikantedomez' kollegidenke avaižiba siborgijan hahktinan reakcijan hromanke jäl'giš, no möhemba rahvahidenkeskeine IUPAC-organizacii lugi sen avaidusen todištust ei ole tetpaižeks. Jäl'ghižed 259..261-izotopad oma avaitud hahktinan-207 reakcijas hromanke-54 vl 1985.

Vspäi 1997 IUPAC nimiti elementad amerikaižen Glenn Siborg-tedomehen (1912−1999) oiktastuseks hänen elon aigan völ.

Fizižed ičendad

Siborgii om radioaktivine päličmänendmetall. Kristalline segluz om kubine mülükeskustoittud (endustuz).

Atommass — 271. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 35,0 g/sm³ (ezimeletaden).

Vodele 2023 kaik om 13 avaitud izotopad 258..269 da 271 atommassanke, i niiden viž izomärad (259m, 261m, 263m, 265m, 267m). Kaikiš hätkemban siborgii-267-izotopan pol'čihodamižen pord om 9,8 minutad, izotop 269 om kahtenz' hätkte (T_½=5 minutad), izotop 271 — koumanz' (31 sekundad). Kaikiš hätkemb eläi izomär om ^267mSb (T_½=100 sekundad). Izotopad 258, 264, 266 i 268 hajetas südäitukun spontanižen jagamižen kal't täuzin, izotopad 259 i 261 nomeranke — α-, β-čihodamižen i südäitukun spontanižen jagamižen kal't, izotopad 260, 262, 263 i 271 — α-čihodamižen i südäitukun spontanižen jagamižen kal't, izotopad 265, 267 i 269 — α-čihodamižen kal't. Izotopad 258, 264, 266 i 268 kändasoiš erazvuiččikš elementoikš, izotopad 259 i 261 — rezerfordijaks, dubnijaks da erazvuiččikš elementoikš, izotopad 260, 262, 263 i 271 — rezerfordijaks da erazvuiččikš elementoikš, izotopad 265, 267 i 269 — rezerfordijaks (siborgii-267 kändase ^263mRf-izomäraks).

Siborgii sündub neniden jüžmakombiden elementoiden čihodamižes: livermorii, flerovii, kopernicii, darmštadtii, hassii.

Irdkosketused

• Siborgii webelements.com-saital. (angl.)
• Kirjutuz siborgijas Himižiden elementoiden populärižes n-t.ru-kirjištos. (ven.)