Neustrië
Neustrië was ounder de dynastie van de Meroviengers 't nôordwestelik stik van 't Frankisch Ryk met de belangrykste steedn Parys en Soissons. 't Nôordôostelik stik was Austrasië.
Neustrië was begrensd deur de Schelde in 't nôordn, de Loire (Aquitanië) in 't zuudn, den Atlantischn Oceoan en Bretagne in 't westn, Austrasië in 't nôordôostn en Bourgondië in 't zuudôostn.
't Begun
[bewerkn | brontekst bewerken]'t Nieuw keunienkryk wierd gecreëerd achter den dôod van Clovis I in 511. Zyn ryk wierd ton verdêeld ounder zyn vier zeuns, en Chlotarius I krêeg ‘t keunienkryk Soissons.
’t Gebied tusschn de Somme en de Loire was ’t latste gebied ounder Romeins gezag gewist in Gallië, ounder de Romeinsche gouverneur Syagrius. In 486 versloeg Clovis I hem in de slag van Soissons en 't gebied wierd by ‘t Frankisch Ryk gevoegd. ’t Nieuw stik van ‘t ryk wierd loater Neustrië (‘t nieuw ryk) genoemd en 't oud ôostelik stik Austrasië (‘t ôostelik ryk).
De noame Neustrië kwam moar in gebruuk in ‘t begun van de 7ste êeuwe, achter Chlotarius II. Zyn zeune en ipvolger Dagobert I was keunienk van Neustrië en Bourgondië.
Deurda ‘t ryk olsan most herverdêeld wordn ounder Clovis zyn ipvolgers, was ter constant oorloge tusschn Neustrië en Austrasië. Twi kis woarn ze kortn tyd were verênigd :
- In 558 deur Chlotarius I tout an zyn dôod in 561
- In 613 ounder Chlotharius II
D’indêlienge van ‘t Frankisch ryk in de keunienkrykn Neustrië, Austrasië en Bourgondië dateert moa van ‘t ende van de 6de êeuwe. De vôrige keuniengn, Chlotharius I (511-561) en Chilperic I (561-584) wierdn keunienk van Soissons genoemd.
Meroviengische keuniengn van Neustrië
[bewerkn | brontekst bewerken]- Chlotharius II (584–629)
- Dagobert I (629–639)
- Clovis II (639–657)
- Chlotharius III (657–673)
- Theuderic III 673
- Childeric II (673–675)
- Theuderic III (675–691)
- Clovis IV (691–695)
- Childebert III (695–711)
- Dagobert III (711–715)
- Chilperic II (715–721)
- Theuderic IV (721–737)
- Childeric III (743–751)
Teegn de 7ste êeuwe begost de periode van de hofmeiers. De Meroviengische keuniengn trokkn hunder nieks mèr an van ‘t regeern en z'haan e luxeleevn. ’t Ênigste dan ze nog mostn doen was nu en ton hunder handtêekn zettn. Doarom wierdn ze in die periode Vadsige keuniengn (rois fainéants) genoemd.
Uutendelik han de Pepinidn, e familie van Frankische eedeln die diendn ols hofmeier, ol de macht.
Pepeyn van Landn (Pepeyn I) was de grotvoader an moeders kant van Pepeyn van Herstal (Pepeyn II), den hofmeier van Austrasië, die in 687 Neustrië versloeg in de Slag by Tertry. Je verêenigde de landn nu definitief.
Zyn bastoardzeune Karel Martel was ook e belangrykn hofmeier. Ze krêegn mêer en mêer te zeggn en uutendelik zette zyn zeune Pepeyn de Kortn (Pepeyn III), met de steun van paus Zacharias, Childeric III of en je liet zyn eign in 751 uutroepn tout keunienk van de Frankn.
Achter da Childeric III ofgezet was wierd zyn lang hoar, ‘t têekn van macht by de Frankn, ofgeschoorn en wierd ’n vo de reste van zyn doagn gevangn gezet in ‘t Saint-Bertinklôoster by Saint-Omer. Je was de latste Merovienger en d’er kwam ook ’n ende an den titel van hofmeier.
Mè Pepeyn de Kortn begost de dynastie van de Karoliengers en zyn zeune Karel de Grôotn kwam êen van de belangrykste figeurn van de Europeesche geschiedenisse.
Hofmeiers in Neustrië
[bewerkn | brontekst bewerken]- Landric, tout 613
- Gundoland (613–639)
- Aega (639–641)
- Erchinoald (641–658)
- Ebroin (658–673)
- Wulfoald (673–675)
- Leudesius 675
- Ebroin (675–680) (were)
- Waratton (680–682)
- Gistemar 682
- Waratton (682–686) (were)
- Berthar (686–688)
- Pepeyn van Herstal (688–695)
- Grimoald II (695–714)
- Theudoald (714–715)
- Ragenfrid (715–718)
- Karel Martel (718–741), noamgever en langs zyn zeune stichter van de dynastie van de Karoliengers.
- Pepeyn de Kortn (741–751), keunienk van de Frankn in 751
Karoliengisch ounderkeunienkryk
[bewerkn | brontekst bewerken]In 748 gaf Pepeyn de Kortn Le Mans en êenigte groafschappn in Neustrië, w.o. ‘t groafschap Parys, an zyn joungere halfbroere Grifo, ook ‘t hertogdom van Maine genoemd.
Karel de Grôotn gaf ‘t an zyn zeune Karel de Joungern in 790.
In 817 gaf Lodewyk de Vroomn ‘t an zyn oudste zeune Lotharius I, moar achter dat ‘n gerebelleerd haad in 831 most ‘n ‘t ofgeevn an Pepeyn I van Aquitanië, die in 838 stierf. Achter zyn dôod gieng et noa Karel de Kletsn. Neustrië, tegoare met Aquitanië, vormde ‘t grotste stik van Karels West-Francië achter ‘t Verdrag van Verdun in 843.
De traditie van et ounderkeunienkryk deure te geevn an den oudstn zeune gebeurde de latste kè deur Karel de Kletsn, die Lodewyk den Hakkeloare in 856 keunienk van Maine miek.
‘t Creëern van ounderkeunienkrykn vo zeuns verminderde ounder de loatere Karoliengers.
Karoliengische ounderkeuniengn
[bewerkn | brontekst bewerken]- Karel de Joungern (790–811)
- Lotharius I (817–831)
- Pepeyn I van Aquitanië (831–838)
- Karel de Kletsn (838–856)
- Lodewyk den Hakkeloare (856–879)
Markgroavn van Neustrië
[bewerkn | brontekst bewerken]In 861 creëerde Karel de Kletsn twi markn in Neustrië vo 't gebied te verdeedign teegn de Bretoenn en de Vikings. Je stelde Adalard de Seneschalk en de broers Udo en Berengar I van Neustrië an ols markgroaf teegn de Vikings, en Robert de Sterkn teegn de Bretoenn.
In 911 kwam Robert I markgroaf van de twi markn. Zyn familie, de Robertynn en de loatere Capetiengers regeerdn over hêel Neustrië tout in 987. Hugo Capet wierd ton verkoozn tout keunienk.
Mark teegn de Vikings
|
Mark teegn de Bretoenn
| |
|
| |
|
||
Markgroaf van de twêe markn
| ||