آسئ‌آن

آسئ‌آن یا گونئی دوغو آسیا اۇلوسلار بیرلیگی (آنادولو تورکجه‌سی: Güneydoğu Asya Uluslar Birliği، اینگیلیسجه: ASEAN، Association of Southeast Asian Nations، فارسجا: انجمن ملل آسیای گونئی شرقی) - ۸ آقوست ۱۹۶۷-جی ایلده ویتنام ساواشیندن قایناقلانان کومونیست گئنیشلمه‌یه قارشی اوْلاراق فیلیپین، مالزی، تایلند، اندونزی و سنقاپور آراسیندا قۇرولان بینلخالق تشکیلات. ، ۲۸ جۇلای ۱۹۹۵-جی ایلده ویتنام ۲۳ جۇلای ۱۹۹۷-جی ایلده لائوس و میانمار ۳۰ آوریل ۱۹۹۹-جو ایل، تشکیلاتا داخیل اوْلموش‌دور. ۲۰۰۵ (میلادی)-جی ایلده تشکیلاتین عۆمومی داخیلی نتیجه‌سینین جمعی تخمیناً ۸۸۴ میلیارد دولارایدی. ایلده% ۴لوک بیر بؤیومه نیسبتی تۇتولموش‌دور.

۴٬۴۶ میلیون مربّع کیلومتره یاییلان آسان بؤلگه‌سینین عۆمومی اهالیسی ۶۰۰ میلیون اطرافیندادیر.

آسئ‌آن تشکیلاتینین اصلی هدفلری آراسیندا بؤلگه اؤلکه‌لری‌نین ایقتیصادی بؤیومه‌سینه تکان قازاندیریلماسی، ایجتماعی و مدنی توسعه، بؤلگه‌ده باریش و سابیتلیین تأمین ائدیلمه‌سی یئرلشیر.

۲۰۰۳ (میلادی)-جی ایلده آسئ‌آن رهبرلری‌نین آسئ‌آنین ۳ حیصّه نی ایحاطه ائتمه‌سینین لازیم اوْلدوغو قراری ایله آسئ‌آن تهلوکه‌سیزلیک بیرلیی، آسئ‌آن ایقتیصادی بیرلیی و آسئ‌آن جمعیت و مدنیت بیرلیی یارادیلدی.

آسئ‌آنین ان اۆست قرار وئرمه اوْرقانی هر ایل حیاتا کئچیریلن آسئ‌آن دؤولت باشچیلاری زیروه‌سیدیر. آسئ‌آن اؤلکه‌لری‌نین خاریجی ایشلر ناظیرلری ده هر ایل بیر دفعه بیر یئره گلیر. بوندان باشقا اکینچی‌لیک و مشبیی‌لیک، تیجارت، انرژی، اطراف مۆحیط، مالییه، ساغلام‌لیق، بیلیم‌یوردو، ایش، حۆقوق، چؤل توسعه، یوخسوللوغون آزالدیلماسی، بینلخالق جینایت، نقلیات، توریسم کیمی کۇنولاردا آسئ‌آن اؤلکه‌لری‌نین ناظیرلری‌نین بیر یئره گلدیی ییغینجاقلار تشکیل ائدیلمک‌ده‌دیر.

کووردیناسیانین تأمین ائدیلمه‌سی و دیپلوماتیک موناسیبتلرده گؤستریلمه‌سی آماچ ایله آسئ‌آن تشکیلاتینین پکن، برلین، بروکسل، کانبررا، ژنو، ایسلام آباد، لندن، موسکو، یئنی دهلی، نیویورک، اوْتتاوا، پاریس، سئول، توکیو، واشینقتون نماینده‌لیک دفترلری واردیر.