Przejdź do zawartości

Jerzy Duszyński (aktor)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy aktora. Zobacz też: inne osoby nazywające się Jerzy Duszyński.
Jerzy Duszyński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 maja 1917
Moskwa

Data i miejsce śmierci

23 lipca 1978
Warszawa

Zawód

aktor

Współmałżonek

Hanka Bielicka
Helena Urbaniak

Lata aktywności

1939–1978

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Multimedia w Wikimedia Commons
J. Duszyński i D. Szaflarska w Zakazanych piosenkach na okładce „Filmu” nr 9–10, 1947
Danuta Szaflarska & Jerzy Duszyński w filmie Dwie godziny
D. Szaflarska i J. Duszyński w „Spotkaniu”
Grób Jerzego Duszyńskiego na cmentarzu Powązkowskim

Jerzy Duszyński (ur. 15 maja 1917 w Moskwie, zm. 23 lipca 1978 w Warszawie) – polski aktor filmowy i teatralny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Moskwie, w rodzinie Feliksa i Marii Kazimiery Duszyńskich, którzy zostali ewakuowani przed ofensywą państw centralnych w Polsce. Po zakończeniu I wojny światowej wraz z rodzicami powrócił do Warszawy, by wkrótce przenieść się do majątku w Mińsku Mazowieckim. Miał siostrę Irenę i brata[1]. Po śmierci matki trafił pod wychowanie ciotki, a ojciec ponownie się nim zajął dopiero po ślubie z kolejną partnerką – Aleksandrą[1].

Po ukończeniu I Gimnazjum Humanistycznego w Mińsku Mazowieckim w 1935 dostał się do Miejskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Malarstwa w Warszawie, gdzie studiował zaledwie rok. W 1936 zdał na Wydział Sztuki Teatralnej Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej, gdzie studiował m.in. z Hanką Bielicką i Danutą Szaflarską[2]. Studia aktorskie zakończył pomyślnie w czerwcu 1939.

Kariera filmowa Duszyńskiego miała rozpocząć się jeszcze w 1939 filmem Hania w reżyserii Józefa Lejtesa, do którego zdjęcia plenerowe powstały latem 1939, jednak – ze względu na wybuch wojny – film nie został ukończony. Natomiast karierę sceniczną rozpoczął tuż przed II wojną światową, debiutując 25 sierpnia 1939 w roli Kuzynka ministra („Genewa”) w Teatrze Polskim w Warszawie, a następnie w Wilnie, gdzie w latach 1939–1941 występował w Teatrze na Pohulance obok Hanki Bielickiej i Danuty Szaflarskiej. Po wkroczeniu wojsk radzieckich do miasta występował w Wileńskim Polskim Teatrze Dramatycznym. W końcu 1944 roku z zespołem przybył do Białegostoku i do końca sezonu 1944–1945 występował w miejscowym teatrze Miejskim.

W latach 1945–1949 był aktorem Teatru Kameralnego Domu Wojska Polskiego w Łodzi. Z zespołem tego teatru (który zmienił nazwę na Współczesny) przeniósł się do Warszawy i występował w nim do roku 1955. W sezonie 1955–1956 i w latach 1958–1960 był aktorem Teatru Syrena, 1956–1957 Teatru Narodowego, 1960–1966 Teatru Ateneum, 1966–1971 Teatru Klasycznego, 1971–1978 Teatru Rozmaitości.

Po wojnie zagrał w dwóch najpopularniejszych filmach: Skarb i Zakazane piosenki, które uczyniły z niego pierwszego amanta polskiego kina powojennego. Jego ostatnią istotną rolą filmową była postać Józefa Piłsudskiego w Śmierci prezydenta w reżyserii Jerzego Kawalerowicza z 1978.

Zmarł 23 lipca 1978 w Warszawie, w rezultacie choroby nowotworowej płuc[3]. Został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 223-3-31,32)[4].

W 2005 staraniem żony i syna aktora została wydana książka biograficzna o Duszyńskim – Jerzy Duszyński: Sława i przemijanie autorstwa Marka Gałęzowskiego.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W 1940 poślubił aktorkę Hankę Bielicką[5], z którą rozwiódł się w 1953. W 1963 ożenił się z Heleną z Urbaniaków, z którą miał syna, Marcina.

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Role teatralne

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Katarzyna Droga, Dziunia, ale dama. Powieść o Hance Bielickiej, Wydawnictwo Znak, 2022, s. 50, ISBN 978-83-240-7643-7.
  2. ↑ Katarzyna Droga, Dziunia, ale dama. Powieść o Hance Bielickiej, Wydawnictwo Znak, 2022, s. 44–45, ISBN 978-83-240-7643-7.
  3. ↑ Katarzyna Droga, Dziunia, ale dama. Powieść o Hance Bielickiej, Wydawnictwo Znak, 2022, s. 256–258, ISBN 978-83-240-7643-7.
  4. ↑ Cmentarz Stare Powązki: KRYSIEWICZOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-02].
  5. ↑ Tygodnik Życie na gorąco nr 3, 15 stycznia 2015, s. 56–57
  6. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerzy_Duszyński_(aktor)&oldid=72342641”
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy