Przejdź do zawartości

Max Delbrück

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Max Delbrück
Ilustracja
Państwo działania

Niemcy, Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

4 września 1906
Berlin

Data i miejsce śmierci

9 marca 1981
Pasadena

profesor
Specjalność: genetyka, mikrobiologia, biofizyka
Alma Mater

Uniwersytet w Getyndze

Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny

Max Delbrück (ur. 4 września 1906 w Berlinie, zm. 9 marca 1981 w Pasadenie w Kalifornii) – niemiecki, a od 1945 amerykański genetyk, mikrobiolog i biofizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w roku 1969 za odkrycie budowy genetycznej i mechanizmu replikacji wirusów.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Delbrück był najmłodszym synem historyka Hansa Delbrücka i prawnukiem Justusa Liebiga.

Studiował na Uniwersytecie w Getyndze najpierw astronomię, następnie świeżo wtedy odkrytą mechanikę kwantową, by przejść w końcu do fizyki teoretycznej. Właśnie w zakresie fizyki teoretycznej doktoryzował się w 1929 r.

Po kilku pobytach za granicą (Anglia, Dania, Szwajcaria) rozpoczął w 1932 pracę w Instytucie Chemicznym im. Cesarza Wilhelma (Kaiser-Wilhelm-Institut für Chemie) w Berlinie-Dahlem. Był tam m.in. asystentem Lise Meitner i Ottona Hahna. Po dojściu do władzy narodowych socjalistów ten niepaństwowy instytut zachował pewną niezależność i przyciągał wielu zagranicznych uczonych.

Z inicjatywy Nielsa Bohra zwrócił się Delbrück ku interdyscyplinarnym badaniom w obszarze biologii. W 1935 opublikował wraz z genetykiem Nikołajem Timofiejewem-Riesowskim i Karlem Günterem Zimmerem pracę o mutacjach genowych, w której zaproponowali oni pojmowanie genów jako kompleksowych związków atomów. Była to pierwsza próba stworzenia modelu genu, na 18 lat przed odkryciem podwójnej helisy DNA przez Francisa Cricka i Jamesa Watsona.

W 1937 polityczny nacisk na badania stał się zbyt duży. Delbrück emigrował do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Tutaj głównie w Kalifornijskim Instytucie Technologicznym (Caltech) w Pasadenie prowadził w latach 1937–1939 i od 1947 badania nad bakteriofagami. W tym czasie współpracował ściśle z Salvadorem Edwardem Lurią, wspólnie z którym odkrył w 1942 zdolność bakteriofagów do samorzutnego tworzenia form mutacyjnych. W 1946 Delbrück wraz z Alfredem Day Hersheyem odkrył zjawisko rekombinacji u bakteriofagów. Badania tych trzech naukowców stworzyły podstawy współczesnej biologii molekularnej i genetyki i doprowadziły ich do uzyskania wspólnie w 1969 Nagrody Nobla.

Jako profesor biologii prowadził dalej badania w Caltechu (do 1977). Punktami ciężkości jego badań były fizjologia zmysłów, chemia kwantowa i mutacje (głównie u muszki owocowej Drosophila melanogaster).

Zasługą Delbrücka w szerszym zakresie jest przede wszystkim wprowadzenie modeli matematycznych i metod naukowych do biologii. Również jego apel na rzecz interdyscyplinarności oraz otwartej współpracy środowisk naukowych, poparty własnym przykładem, znalazł naśladowców i spore uznanie w świecie nauki.

W 1962 dzięki jego wsparciu powstał Instytut Genetyki na uniwersytecie w Kolonii w Niemczech.

W 1941 Max Delbrück pojął za żonę Mary Bruce. Miał z nią czworo dzieci.

Jego brat Justus Delbrück, siostra Emmi Bonhoeffer i szwagier Klaus Boenhoffer (brat Dietricha Bonhoeffera) działali w latach wojny w niemieckim ruchu oporu.

Ważniejsze publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Über die Natur der Genmutation und der Genstruktur (z N. W. Timofiejewem-Riesowskim i K. G. Zimmerem), Berlin 1935
  • The growth of bacteriophage (z E. L. Ellisem), 1938
  • Multiplication and variations of viruses, 1952
  • Photo-reactions in Phycomyces (z R. Cohenem), 1959
  • Über Vererbungschemie, Köln 1963
  • A physicist's renewed look at biology, 1970
  • Signal transducers, 1972
  • Anfänge der Wahrnehmung, Mainz 1974

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy