ucho
ucho (język polski)
[edytuj]
 |
To hasło wymaga dopracowania Należy w nim poprawić: dorobić tłumaczenia do (1.1), zweryfikować istniejące dla (1.2) Wszystkie hasła muszą używać odpowiedniego szablonu i być napisane w uporządkowany i zrozumiały sposób. |
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) małżowina uszna
- (1.2) anat. narząd słuchu; zob. też ucho w Wikipedii
- (1.3) uchwyt kosza, garnka, filiżanki lub siatki
- (1.4) kraw. dziurka w igle, przez którą przewleka się nić
- (1.5) klapki na czapce opuszczane dla zasłonięcia uszu (1.1)
- (1.6) pot. o kimś, kto donosi[1]
- (1.7) rzecz w kształcie ucha (1.1) lub (1.3)
- odmiana:
- (1.1-2, 6)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik ucho uszy dopełniacz ucha uszu / rzad. uszów[2] celownik uchu uszom biernik ucho uszy narzędnik uchem uszami / przest. uszyma[2] miejscownik uchu uszach wołacz ucho uszy - (1.3-5)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik ucho ucha dopełniacz ucha uch celownik uchu uchom biernik ucho ucha narzędnik uchem uchami miejscownik uchu uchach wołacz ucho ucha
- przykłady:
- (1.1) Na złość babci odmroziła sobie uszy.
- (1.3) Oberwało się ucho u kosza i wszystkie jabłka wysypały się na ulicę.
- (1.3) Odłamałam ucho filiżanki, ale udało mi się je z powrotem przykleić.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) wytargać za uszy • mówić / szeptać na ucho
- (1.2) ucho zewnętrzne / środkowe / wewnętrzne
- (1.4) ucho igielne
- (1.7) uszy sztramberskie
- antonimy:
- hiperonimy:
- holonimy:
- meronimy:
- (1.2) małżowina uszna
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. nausznik m, uszatek m, uchatka ż, zausznik m, zausznica ż, uszanka ż, uchówka ż, uszatka ż, uszak m, uchowiec m
- przym. uszny, wewnątrzuszny, douszny, uszaty, uchaty, uszkowaty
- związki frazeologiczne:
- cienki w uszach • czapka na uchu, a wesz na brzuchu • dupa z uszami • grać od ucha • gumowe ucho • jednym uchem chwytać / słuchać / wpuszczać • jednym uchem wchodzi, a drugim wychodzi • jeść, aż się uszy trzęsą • mieć długie uszy • mieć po uszy • mieć powyżej uszu • mieć swoje za uszami • mieć uszy jak Jezus sandały • mieć uszy jak nietoperz • na złość mamie odmrozić sobie uszy • nadstawiać ucha / uszu / uszy • natrzeć uszu • nawijać makaron na uszy • ośle uszy • ośle ucho • położyć / kłaść uszy po sobie / tulić uszy po sobie / stulić uszy • siedzieć po uszy • słoń nadepnął na ucho • słuchaj uchem, a nie brzuchem • spółdzielnia ucho • strzyc uchem • śmiać się od ucha do ucha • stanąć na uszach • ściany mają uszy • tkwić w długach po uszy • ucho od śledzia • uszy do góry
- przysłowia: dlatego dwie uszy, jeden język dano, iżby mniej mówiono, a więcej słuchano (sic!) • nie wierz nigdy dziewucho, coć chłop szepce na ucho (sic!) • pewniejsze oko jak ucho • póty dzban wodę nosi, póki się ucho nie urwie / nosił dzban wodę, aż się ucho urwało • póty wody w dzbanie, póki ucha stanie • śmiałby się człowiek dookoła głowy, żeby nie uszy • ucho nie oko ma wybierać żonę • słuchaj uchem, a nie brzuchem
- uwagi:
- (1.6) zwykle w lm
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.2) oor
- ajmara: (1.1) jinchu; (1.2) jinchu
- alabama: (1.1) istimilhaalo; (1.2) istimilhaalo
- albański: (1.1) vesh; (1.2) vesh
- aleucki: (1.1) tutusiq, tutusi-x̂; (1.2) tutusiq, tutusi-x̂
- amharski: (1.1) ጆሮ
- angielski: (1.1) ear; (1.2) ear; (1.3) handle
- arabski: (1.2) أذن (’úðun) ż, egip. arab. ودن
- asamski: (1.1) কাণ; (1.2) কাণ
- azerski: (1.1) qulaq; (1.2) qulaq
- baskijski: (1.2) belarri
- bhodźpuri: (1.1) कान m; (1.2) कान m
- białoruski: (1.1) ракавіна ż, вушная ракавіна ż; (1.2) вуха n
- birmański: (1.2) နား (na:)
- bułgarski: (1.2) ухо n
- chiński standardowy: (1.1) 耳, pinyin: Ěr; (1.2) 耳, pinyin: Ěr
- chorwacki: (1.2) uho n
- czeski: (1.2) ucho n
- czirokeski: (1.2) ᎫᎴ (gule)
- dolnołużycki: (1.2) wucho n
- duński: (1.2) øre n; (1.3) håndtag n; (1.4) hank w, øre n
- elfdalski: (1.1) ära n; (1.2) ära n
- esperanto: (1.2) orelo
- fiński: (1.2) korva
- francuski: (1.2) oreille ż; (1.3) anse ż; (1.4) anse ż; (1.5) chas m, trou m
- górnołużycki: (1.2) wucho
- grenlandzki: (1.1) siut; (1.2) siut
- guarani: (1.1) nambi; (1.2) nambi
- hawajski: (1.1) pepeiao; (1.2) pepeiao; (1.5) maka
- hebrajski: (1.2) אזן ż (ozen)
- hindi: (1.2) कान m
- hiszpański: (1.1) oreja ż; (1.2) oído m; (1.3) asa ż; (1.4) asa ż; (1.5) ojo m; (1.6) orejera ż
- inuktitut: (1.1) ᓯᐅᑎ (siuti); (1.2) ᓯᐅᑎ (siuti)
- irlandzki: (1.1) cluas ż; (1.2) cluas ż; (1.3) cluas ż
- islandzki: (1.2) eyra n; (1.3) eyra n; (1.4) eyra n
- japoński: (1.2) 耳 (みみ, mimi)
- kaszubski: (1.2) ùchò
- kataloński: (1.1) orella ż; (1.2) orella ż
- kazachski: (1.1) құлақ; (1.2) құлақ
- keczua: (1.1) ninri; (1.2) ninri
- klallam: (1.1) q̕ʷə́yən, q̕ʷəyʔáʔən; (1.2) q̕ʷə́yən, q̕ʷəyʔáʔən
- kornijski: (1.1) skovarn ż; (1.2) skovarn ż; (1.3) skovarn ż
- lakota: (1.1) núŋǧe; (1.2) núŋǧe
- litewski: (1.2) ausis m; (1.3) ausis m; (1.4) ausis m
- łaciński: (1.1) auricula ż; (1.2) auris ż; (1.3) auris ż
- manx: (1.1) cleaysh ż; (1.2) cleaysh ż
- maoryski: (1.1) taringa; (1.2) taringa
- maya: (1.1) xikin; (1.2) xikin
- nahuatl klasyczny: (1.1) nacaztli
- niderlandzki: (1.2) oor
- niemiecki: (1.1) Ohr n; (1.2) Ohr n; (1.3) Henkel m
- norweski (bokmål): (1.1) øre n; (1.2) øre n; (1.3) hank m/ż, håndtak n; (1.4) nåløye n
- nowogrecki: (1.2) αφτί n, αυτί n; (1.3) χερούλι n, λαβή ż; (1.4) χερούλι n, λαβή ż; (1.5) μάτι n
- orija: (1.2) କାନ
- ormiański: (1.1) ականջ (akanj); (1.2) ականջ (akanj)
- pali: (1.1) sota n, kaṇṇa n
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1) czyścić ucho:
, płukać ucho: 
- pontyjski: (1.1) ωτί n, ωτίν n; (1.2) ωτί n, ωτίν n
- rosyjski: (1.1) ухо n; (1.2) ухо n; (1.3) ручка ż; (1.4) ушко n; (1.5) ухо n; (1.6) ухо n
- rumuński: (1.2) ureche ż
- sanskryt: (1.1) कर्ण m
- shona: (1.1) nzeve; (1.2) nzeve
- slovio: (1.2) usx (уш)
- słowacki: (1.1) ucho n; (1.3) ucho n
- staroangielski: (1.1) ēare n; (1.2) ēare n; (1.4) ēage n
- starogrecki: (1.1) οὖς; (1.2) οὖς
- staroirlandzki: (1.1) clúas ż; (1.2) clúas ż
- szkocki gaelicki: (1.1) cluas ż; (1.2) cluas ż; (1.3) cluas ż
- szwedzki: (1.2) öra n
- tahitański: (1.1) tariʻa; (1.2) tariʻa
- tatarski: (1.2) qolaq
- turecki: (1.2) kulak
- tybetański: (1.1) རྣ་བ; (1.2) རྣ་བ
- udmurcki: (1.2) пель
- ukraiński: (1.2) вухо n; (1.3) вухо n, ручка ż; (1.4) вухо n, ручка ż
- wepski: (1.2) korv
- wilamowski: (1.1) ur n, ür n; (1.2) ur n, ür n; (1.5) jyr n
- włoski: (1.2) orecchio m
- wolof: (1.1) nopp; (1.2) nopp
- źródła:
- ↑ Maciej Czeszewski, Słownik polszczyzny potocznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, ISBN 83-01-14631-1, ISBN 978-83-01-14631-3, s. 320.
- ↑ 2,0 2,1
Hasło „ucho” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Hasło „ucho” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
- ↑ Edward Łuczyński, Jolanta Maćkiewicz, Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia, wyd. II rozszerzone i uzupełnione, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2002, s. 119.
ucho (język czeski)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik ucho uši dopełniacz ucha uší celownik uchu uším biernik ucho uši wołacz ucho uši miejscownik uchu uších narzędnik uchem ušima
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- mít za ušima
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
ucho (język romski)
[edytuj]- transliteracja:
- wymowa:
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) wysoki
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz romski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
ucho (język słowacki)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- mať tenké uši • sedieť si na ušiach • steny majú uši
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 Zofia Jurczak-Trojan, Halina Mieczkowska, Elżbieta Orwińska, Maryla Papierz, Słownik słowacko-polski, t. II, P-Ž, TAiWPN Universitas, Kraków 2005, ISBN 83-242-0569-1, s. 435.