Pałac Nostitzów we Wrocławiu
Pałac Nostitzów we Wrocławiu przy ulicy św. Antoniego 19/20. Rysunek F.b. Wernera z 1755 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. św. Antoniego 19/20 |
Typ budynku |
pałac |
Styl architektoniczny |
barok |
Kondygnacje |
trzy |
Rozpoczęcie budowy |
1730 |
Zniszczono |
1945 |
Pierwszy właściciel |
Otto Wenzel von Nostitz (1730-1751) |
Kolejni właściciele |
bankier Meyer (1806) |
Położenie na mapie Polski | |
51,109237°N 17,025208°E/51,109237 17,025208 |
Pałac Nostitzów, Dom Nostitzów – dawny pałac miejski, który znajdował się przy ulicy św. Antoniego we Wrocławiu.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pałac został wzniesiony w 1730 roku[1] na zlecenie hrabiego Ottona Wenzela von Nostilz und Reineck, starosty ziemskiego księstwa wrocławskiego w latach 1727-1741[a].
W 1749 roku, w wyniku wybuchu wieży prochowej budynek nie uległ poważnym uszkodzeniom: uszkodzone zostało jedynie pokrycie dachowe. W 1885 roku dom został przebudowany według projektu Heinricha Schilda. Budynek otrzymał wówczas w części frontowej kondygnację poddasza likwidując przy tym dach spadowy zastępując go dachem pulpitowym. Fasada przybrała bardziej neorenesansowy wystrój. Wewnątrz budynku nie dokonano większych zmian; dodano jedynie kilka ścian działowych tworząc w ten sposób kilka niezależnych mieszkań na każdej kondygnacji[1].
Dom został zniszczony w 1945, na jego miejscu zbudowano w latach 60. XX w. ob. 4-kondygnacyjny budynek biurowy[1].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Budynek powstał na połączonych dwóch posesjach na których znajdowały się dom frontowy i połączony z nim tylna oficyna (działka wschodnia) oraz dużego domu frontowego z dwoma symetrycznymi skrzydłami tylnymi otaczającymi dziedziniec (działka zachodnia). Po przebudowie powstał gmach o jedenastoosiowej fasadzie, trzykondygnacyjny ze skrajnymi jednoosiowymi pseudoryzalitami, zaznaczonymi przez boniowane lizeny oraz z portalami wejściowymi. Ryzality w partii dachowej zakończone były lukarnami w architektonicznych obudowach w formie aediculi. Taka sama lukarna znajdowała się w środkowej osi fasady. W osi piątej i siódmej umieszczono dwa dodatkowe edykułowe portale, przy czym ten pierwszy był portalem przelotowym: łączył się z sienią przejazdową prowadzącą na dziedziniec. W tylnym wschodni skrzydle umieszczona była główna, czterobiegowa klatka schodowa; w skrzydle zachodnim znajdowały się stajnie a przy połączeniu z domem frontowym ustępy. Dwie pierwsze kondygnacje posiadały układ dwu traktowy: frontowy z pomieszczeniami reprezentacyjnymi był szerszy. W tylnej części elewacji, na poziomie obu pięter biegła drewniana galeria komunikacyjna łącząca oba skrzydła i dostarczała dostęp do pomieszczeń w trakcie tylnym. W części frontowej, ściany działowe były wykonane w konstrukcji fachwerkowej[1][2][3].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Według Encyklopedii Wrocławia budynek powstał pod koniec XVII wieku. Wojciech Brzezowski, autor nowszego opracowania dotyczącego architektury barokowej we Wrocławiu uważa tę datę za błędną
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Brzezowski 2005 ↓, s. 192.
- ↑ Brzezowski 2005 ↓, s. 71.
- ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 646.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jan Harasimowicz: Encyklopedia Wrocławia. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006. ISBN 83-7384-561-5.
- Wojciech Brzezowski: Dom mieszkalny we Wrocławiu w okresie baroku. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2005. ISBN 83-7085-885-6.