سیفلیس
| Syphilis | |
|---|---|
 | |
| Electron micrograph of Treponema pallidum | |
| ایختیصاص | Infectious disease |
| علامتلر | Firm, painless, non-itchy skin ulcer[۱] |
| سببلری | Treponema pallidum usually spread by sex[۲] |
| تشخیص اوصولو | Blood tests, dark field microscopy of infected fluid[۳][۴] |
| اوخشار شرطلر | Many other diseases[۳] |
| قاباقین آلماق | Condoms, not having sex[۳] |
| موعالیجه | Antibiotics[۵] |
| سیخیلیق | 45.4 million / 0.6% (2015)[۶] |
| اؤلوملر | 107,000 (2015)[۷] |
سیفلیس، باکتئریا Treponema pallidum (Pallidum) آلتیسلری نین ندن اولدوغو جینسی یولدا یئرلشن اینفکاسیون بیر شیدیدیر. سیفلیسین علامتلری و علامتلری، دؤرد مرحله دن هانسی مرحله ده اولدوغونو (بیرینجی، دوقوموزو، لاتنت و اوچونجو) گؤره فرقلی دیر. کلاسیک درجه ده بیر تک شاکر (یاشین، دردسیز، دیزه دوشموش بیر جیلدیریش) ایله گؤرولور، آمما بیر چوخ جیلدیر. ثانویه سیفلیسده، یالنیز ایشکی شیدیر، چوخ واخت اللرین دستلری و آیاقلارین آلتلاری داخیل اولور. آغزيندا و يا واژنده ده يارالار اولا بئلر. ائللر دوام ائده بیلن خفیقی سیفلیسده، علامتلر آز یا یوخدور. ترتیئر سیفلیسده، گومما (یومشاق، سرطانسيز ئۆسمه لر) ، نورولوژیک پروبلئملر و یا اۆرک علامتلر واردیر. سیفلیس "بؤيوک تقلیدچی" آدلانمیش دیر، چونکی چوخلو باشقا ناخوشلوقلارا بنزر علامتلر یاراتیر.[۳][۳][۳][۲][۳]
سیفلیس چوخ واخت جینسي فعالیتلرله یاییلیر. بو مرض ده آنا-اوشاقا بوینوندا و یا دوغولما واختيندا یئرله شیب و دوغومدا دوغوملو سیفلیسده باشلاییر. تریپونما باکتریاسی نین ندن اولدوغو باشقا خسته لیکلر، یاو (پرتینگ (پرتنگ) ، پینت (پرتانگ) و غیر ویریال ایندمئک سیفلیس (پرتئنگ) دیر. بو اوچ ناخوشلوق عادي اولاراق جينسي يوللا اؤتولمز.[۳] معاینه معمولاً قان معاینه لرینی ایستیفاده ائدیر؛ باکتریلر ده قاران ساحه مایکروسکوپیا سی ایستیفاده ائله کشف اولونور. آمریکانین مرضلرین کنترول و پیشگیری مرکزلری بوتون بويلو آروادلارا معاینه آپارماغی توصیه ائدیر.[۳][۳]
سیفلیسین جینسی یئرینه گئدن خطرینی لاکتکس یا پولیوریتان کاندومونو ایستیفاده ائله کمال ائتمک اولار. سیفلیس آنتی بیوتیکلرله ائتکیلی درمان اولونور. چوخلو حاللاردا اؤنملی انتی بیوتیک، بیر عضله یه تزریق اولونان بنزاتین بنزیلبپنیسیلین دیر. پنیسیلین آلرژیی یالنیز اولانلار دا، دوکسیسیکلین یا تیتراسئکلین ایستیفاده اولونور. نوروسئفیلیس ایله دوچار اولانلار دا اینترانز بینزیلبنسیلین و یا سفتریکسون تجویز اولونور. درماندا آداملاردا جاریش- هرکسایمر آدلانان بیر رئاکسییا، باش آغریسی و عضله دردلری اولا بیلر.[۵][۵][۵][۵]
۲۰۲۰-جی ایلده دونیا ایله سیفلیسین ۷٫۱ میلیون یئنی ایستیفاده سی واردی. اؤنجه ۲۰ ایلده کیسلری نین بؤیوک بؤیوک آرتماسی گؤستریلیب. ۲۰۱۵-جی ایلده ۴۵.۴ میلیون نفر سیفلیسله یولداش اولوب، ۶ میلیون نفر یئنی دن یولداش اولموشدور. ۲۰۱۵-جی ایلده ۱۰۷۰۰۰ نفرین اؤلومونه سبب اولدو، ۲۰۲۰۰۰ نفرین ۱۹۹۰-جی ایلدن آشاغی ساییلمیشدی. 1940-جی ایللرده پنیسیلینین موجودیتینه گؤره بؤیوک آزالاندان سورا، اینفئکشن ریتلری مین ایللیک دؤوروندن سونرا چوخ اؤلکه لرده چوخالمیش، چوخ واخت اینفئکسیونسیزلیک ویروسو (HIV) ایله بیرلشمیش. بو،بئله اینانیلیر کی جوزئی فاحیشه لیک آرتیلماسینا گؤره دیر کنډوملارين آزالماسي و ايشي ایله مشغول اولانلار آراسيندا ايشي قوروموش جينسي عمل لرين ندن اولدوغو دوشونولور.
قایناقلار:
[دَییشدیر]- ^ Ghanem, Khalil G.; Hook, Edward W. (2020). "303. Syphilis". In Goldman, Lee; Schafer, Andrew I. (eds.). Goldman-Cecil Medicine (in انگلیسی). Vol. 2 (26th ed.). Philadelphia: Elsevier. pp. 1983–1989. ISBN 978-0-323-55087-1. 30 June 2023-ده اوْریجینالدان آرشیولشدیریلیب. 8 May 2023-ده یوخلانیب.
{{cite book}}:|archive-date=/|archive-url=وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک) - ^ ۲٫۰ ۲٫۱ Ferri, Fred F. (2022). "Syphilis". Ferri's Clinical Advisor 2022 (in انگلیسی). Philadelphia: Elsevier. pp. 1452=1454. ISBN 978-0-323-75571-9. 1 July 2023-ده اوْریجینالدان آرشیولشدیریلیب. 7 May 2023-ده یوخلانیب.
{{cite book}}:|archive-date=/|archive-url=وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک) - ^ ۳٫۰۰ ۳٫۰۱ ۳٫۰۲ ۳٫۰۳ ۳٫۰۴ ۳٫۰۵ ۳٫۰۶ ۳٫۰۷ ۳٫۰۸ ۳٫۰۹ Syphilis – CDC Fact Sheet (Detailed) (November 2, 2015).
- ^ Kent ME, Romanelli F (February 2008). "Reexamining syphilis: an update on epidemiology, clinical manifestations, and management". Annals of Pharmacotherapy. 42 (2): 226–36. doi:10.1345/aph.1K086. PMID 18212261.
- ^ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ Syphilis (June 4, 2015).
- ^ GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.
{{cite journal}}:|first1=has generic name (کؤمک) - ^ GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
{{cite journal}}:|first1=has generic name (کؤمک)