62 Dywizjon Artylerii Lekkiej
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód |
27 pułk artylerii lekkiej |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
mjr Lucjan Chrystowski |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość |
planowana - 38 pułk artylerii lekkiej, Dowództwo Obrony Lwowa |
62 Dywizjon Artylerii Lekkiej (62 dal) – pododdział artylerii lekkiej Wojska Polskiego II RP. Dywizjon nie występował w pokojowej organizacji wojska. Został sformowany przez 27 pułk artylerii lekkiej z Włodzimierza Wołyńskiego.
62 dal w kampanii wrześniowej
[edytuj | edytuj kod]Mobilizacja
[edytuj | edytuj kod]62 dywizjon artylerii lekkiej miał być sformowany zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, w I rzucie mobilizacji powszechnej[1]. Jednostką mobilizującą był 27 pułk artylerii lekkiej stacjonujący w garnizonie Włodzimierz Wołyński[2]. Tymczasowo organizacja wojenna pododdziału zakładała, że w jego składzie znajdzie się dowództwo, dwie baterie armat i kolumna amunicyjna z dwoma plutonami. Każda z baterii była uzbrojona w cztery 75 mm armaty wz. 1897[1], natomiast inny autor,[2] że 62 dal miał być sformowany w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem czerwonym oraz uzbrojony w 100 mm haubice wz. 1914/1919A i wyposażony w jaszcze wz. 1914/1919K. Dywizjon miał być jednostką artylerii odwodu Naczelnego Wodza. Pod koniec czerwca 1939 roku została podjęta decyzja o włączeniu dywizjonu w skład rezerwowego 38 pułku artylerii lekkiej jako II dywizjonu armat. Dywizjon został zmobilizowany w dniach 31 sierpnia - 5 września 1939 roku, we Włodzimierzu Wołyńskim. Do wyposażenia etatowego zabrakło hełmów, radiostacji i amunicji do kbk. 7 września osiągnął gotowość bojową, załadowany do transportów kolejowych celem przewiezienia w rejon Niżankowic do miejsca koncentracji 38 Dywizji Piechoty Rezerwowej.
Działania bojowe
[edytuj | edytuj kod]11 września skierowany do Lwowa, w trakcie jazdy dwukrotnie atakowany przez lotnictwo niemieckie, nieskutecznie. Po południu 12 września 1939 roku 62 dal został wyładowany na stacji kolejowej Lwów-Podzamcze[3]. W tym czasie 38 pal, w składzie 38 DP (rez.) znajdował się w lasach na wschód od Medyki[4]. W trakcie wyładunku był bombardowany przez lotnictwo niemieckie. Wprost z dworca ostrzeliwany przez artylerię niemiecką udał się na pośpiesznie organizowaną linię obrony. Plutonami i działonami dywizjon został skierowany w rejon Górnego Gródka. Bronił wspólnie z pododdziałami: rezerwy Policji Państwowej i 61 batalionu wartowniczego odcinka obrony przy ul. Gródeckiej, a następnie wziął udział w kontrataku organizowanym i prowadzonym przez gen. dyw. st. sp. Rudolfa Pricha. Walczące na tym odcinku działony poniosły straty w obsługach, prowadząc ostrzał ogniem na wprost. Po godz. 17.00 2 bateria zajęła stanowiska przed mostem koło koszar 5 pal. 13 września bateria 2/62 dal na rozkaz dowódcy dywizjonu przemaszerowała na nowe stanowiska ogniowe przy ul. Pełczyńskiej, wysuwając jeden działon jako przeciwpancerny przy skrzyżowaniu ul. Sapiehy i ul. Potockiego. W trakcie przemarszu na nowe stanowiska była ostrzeliwana ogniem artylerii, a na ul. Wóleckiej z broni strzeleckiej przez dywersantów. 1 bateria działonami obsadzała rejony ulic Focha, Gródeckiej i Janowskiej. 13 września ostrzeliwano ogniem na wprost pozycje niemieckie. 14 września pluton 1 baterii ostrzelał wieś Skniłów oraz zniszczył stanowisko broni maszynowej[5]. W nocy 14 września od ostrzału artylerii niemieckiej poległo 3 kanonierów, rannych zostało 10 kanonierów, utracono 30 koni.
15 września 2/62 dal ostrzeliwała stanowiska niemieckie na przedpolu Lwowa, w rejonie wsi Skniłów baterię niemieckiej artylerii oraz cegielnię Kulparków[6]. 16 września pluton 1 baterii ostrzelał dwukrotnie kolumnę samochodów pancernych w rejonie Bogdanówki i Lewandówki. W nocy 16/17 września 2 bateria została ostrzelana przez dywersantów z okien Politechniki Lwowskiej. 19 września 1/62 dal zajęła stanowiska na placu Cytadeli, a 20 września na wzgórzu Wysoki Zamek[7]. W trakcie obrony Lwowa dywizjon był przydzielony do sektora zachodniego, dowodzonego przez dowódcę 35 Dywizji Piechoty Rezerwowej płk. dypl. Jarosława Szafrana; prowadził działania bojowe w składzie dwóch etatowych baterii armat. Okresowo podczas pobytu na odcinku bojowym, od 19 września w rejonie Wysokiego Zamku i później w skład dywizjonu wchodziła 3 działowa bateria haubic kpt. Stefana Adameckiego wystawiona przez Ośrodek Zapasowy Artylerii Lekkiej nr 6 we Lwowie. 19 września 62 dal wsparł natarcie oddziałów ppłk Janowskiego, odcinka zachodniego celem ułatwienia przebijania się jednostek Frontu Południowego do Lwowa[8]. 22 września po wkroczeniu wojsk sowieckich przy ul. Kościuszki dywizjon złożył broń.
Obsada personalna 62 dal
[edytuj | edytuj kod]- dowódca dywizjonu - mjr art. Lucjan Chrystowski († 1940, Charków)
- adiutant - ppor. rez. Tadeusz Lesiak
- oficer zwiadowczy - ppor. Ronald Filipowicz
- oficer obserwacyjny - por. rez. Bronisław Antoni Wójtowicz
- oficer łączności - ppor. Franciszek Rudko
1 bateria
- dowódca baterii - ppor. Witold Czarnecki
- oficer ogniowy - ppor. Kazimierz Lisowski
- dowódca plutonu - ppor. Adam Panek
- dowódca działonu - plut. pchor. rez. Mieczysław Rubin
2 bateria
- dowódca baterii - por. Władysław Piotrowski
- oficer zwiadowczy - ppor. rez. Wacław Adam Gniewkowski
- oficer ogniowy - por. rez. Stanisław Pomorski († 1940, Charków)
- dowódca I plutonu - ppor. rez. Paweł Sawicki
- dowódca II plutonu - ppor. rez. Jan Małecki († 1940, Charków)
3 bateria
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 303.
- ↑ a b Zarzycki 1995 ↓, s. 82.
- ↑ Zarzycki 2005 ↓, s. 81.
- ↑ Dalecki 1989 ↓, s. 177.
- ↑ Wesołowski (red.) i 1/2018 ↓, s. 272.
- ↑ Wesołowski (red.) i 1/2018 ↓, s. 277-278.
- ↑ Zarzycki 1999 ↓, s. 43-45.
- ↑ Wesołowski (red.) i 2/2018 ↓, s. 127-128.
- ↑ Zarzycki 1999 ↓, s. 43-44.
- ↑ Piotr Zarzycki, Artyleria w obronie Lwowa w roku 1939 s. 81 podał, że 62 dal bez jednej baterii liczył 22 oficerów i 500 kanonierów, a na s. 99 umieścił nazwisko ppor. Olgierda Massalskiego, jako dowódcy trzeciej baterii. Wymieniony oficer figuruje na Ukraińskiej Listy Katyńskiej.
- ↑ Wesołowski (red.) i 2/2018 ↓, s. 421, załącznik dywizjon jako 2-bateryjny, taki oficer nie występuje w Obronie Lwowa.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ryszard Dalecki: Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 roku. wyd. 2. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989. ISBN 83-03-02830-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
- Piotr Zarzycki. Artyleria w obronie Lwowa w roku 1939. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (207), 2005. Warszawa.
- Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków 1995: Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, 1995. ISBN 83-85621-87-3.
- Piotr Zarzycki: 27 pułk artylerii lekkiej. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 81.. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1999. ISBN 83-87103-93-4. OCLC 830291173.
- Andrzej Wesołowski (red.): Obrona Lwowa 1939 tom 1: Dokumenty 1-16 września. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon, 2018. ISBN 978-83-63374-64-8.
- Andrzej Wesołowski (red.): Obrona Lwowa 1939 tom 2: Dokumenty 17-22 września. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon, 2018. ISBN 978-83-63374-65-5.